Objaśnienia do projektu budżetu gminy na 2008 rok

OBJAŚNIENIA

DO PROJEKTU BUDŻETU GMINY

NA 2008 rok

Budżet gminy jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki. Jest jednym z najważniejszych instrumentów zarządzania działalnością gminy.

Podstawowe akty prawne regulujące kwestie związane z opracowaniem, uchwalaniem i wykonywaniem budżetu zawarte są w ustawie o finansach publicznych oraz w ustawie o samorządzie gminy. Ustawa o samorządzie gminy określa ponadto katalog zadań, które władze gminy winny wykonywać, aby zaspakajać zbiorowe potrzeby jej mieszkańców.

Opracowując projekt budżetu wzięto przede wszystkim pod uwagę normy prawne, określające zadania obligatoryjne gminy oraz źródła dochodów gminy, stanowiące o powodzeniu w realizacji planowanych zadań. Źródła dochodów gminy określa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Projekt budżetu gminy Sławoborze na 2008 r. opracowano z zastosowaniem wydanych Zarządzeniem Wójta Gminy Nr 32-1/2007 wskaźników i wytycznych.

I. Dochody budżetowe

1. z podatków i opłat lokalnych w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w 2007 r., założono wzrost w wysokości zaproponowanej na posiedzeniu wspólnym komisji Rady Gminy w dniu 07 listopada 2007 r., z uwzględnieniem prognoz ich wykonania w 2008 r.,

2. z podatku rolnego w oparciu o średnią cenę skupu 1q żyta za okres trzech pierwszych kwartałów 2007 r. w wysokości 58,29 zł, obniżonej do 48 zł za 1q., z uwzględnieniem prognozy wykonania w 2008 r.,

2. z podatku leśnego w oparciu o średnią cenę sprzedaży za 1 m3 drewna za pierwsze trzy kwartały 2007 r.,

2. udziały w podatku dochodowym od osób prawnych i innych podatków i opłat pobieranych przez urzędy skarbowe oraz opłatę skarbową na poziomie przewidywanego wykonania w 2007 r.. Udział w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wysokość subwencji przyjęto na podstawie informacji otrzymanej z Ministerstwa Finansów,

2. dochody z majątku (w tym: z dzierżawy, opłaty za wieczyste użytkowanie, dochody ze sprzedaży majątku, opłaty cmentarne, itd.) na podstawie obowiązujących cen i umów.

2. zadania administracji rządowej zleconych gminie w oparciu o informację otrzymaną od Wojewody Zachodniopomorskiego o wstępnym podziale dotacji celowych na realizację,

Załączona do niniejszych objaśnień „Kalkulacja dochodów budżetu” przedstawia prognozowane dochody własne gminy oraz pozostałe dochody gminy w następujących grupach i kwotach, które zgodnie z wymogami ustawy o finansach publicznych podzielono dodatkowo na dwie podstawowe grupy:

Opracowując projekt budżetu po stronie dochodów uwzględniono wszystkie możliwe źródła dochodów, a w szczególności wpływy z dokonywanego wymiaru i spłat zaległości w podatkach i opłatach lokalnych.

Z powyższej tabeli wynika, że planowane dochody ogółem na 2008 r. kształtują się na poziomie przewidywanego wykonania 2007r, mimo wzrostu stawek podatkowych na 2008 r., wyższej subwencji ogólnej i udziałów gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przyczyna tego zjawiska leży przede wszystkim po stronie źródeł dochodów, bowiem nie wszystkie z występujących w 2007 r. będą generowały dochody w 2008 r. Należą do nich np.: wpływy z różnych rozliczeń z tyt. wybudowania sieci gazowej – dochody w wys. 220 tys. zł nie wystąpią w 2008 r. Kwoty dotacji z budżetu państwa na zadania zlecone oraz zadania własne gminy na etapie projektowania budżetu są również niższe niż przewidywane wykonanie w roku przedplanowym, sytuacja ta przekłada się również na planowanie wydatków budżetowych.

2. Wydatki budżetowe

1. Wydatki budżetowe w projekcie budżetu występują w podziale na:

1. Zadania rzeczowe stałe, których wielkość przyjęto na poziomie przewidywanego wykonania w 2007 roku, zwiększono o 2,3 % (wskaźnik inflacji),

2. Wynagrodzenia – skalkulowano je, biorąc za podstawę miesięczną kwotę wynagrodzenia wynikającą ze stosunku pracy wg stanu na dzień 31 października 2007 r z zastosowaniem 4 – krotnego wzrostu wyprzedzającego planowana inflację, (9,2 %). Odrębnie obliczono 3 % odpis na fundusz nagród od planowanej kwoty na wynagrodzenia osobowe w 2008 r., oraz dodatkowe wynagrodzenia roczne. Składki na ZUS i FP obliczono wg obowiązujących wskaźników, z uwzględnieniem redukcji składki rentowej.

Od 1.01.2008 r. przewidywany wzrost płacy minimalnej o 190 zł – 20,3 %. Płaca minimalna ma wynieść 1 126 zł, w związku z czym zabezpieczono środki na wynagrodzenia dla pracowników najniżej zarabiających. Podwyżka ta, skutkująca zbliżeniem minimalnej płacy do płacy pozostałych pracowników, winna wpłynąć na ogólny wzrost płac w związku, z czym winno się w kalkulowaniu wynagrodzeń na 2008 r. uwzględnić przynajmniej dalszy 10 % wzrost wynagrodzeń. Niestety, ze względu na wysoki deficyt budżetu wprowadzono korektę do projektu budżetu polegającą na zmniejszeniu wydatków na ten cel o kwotę 80 482,00 zł.

3. Odpisy na ZFŚS – od kwoty bazowej, którą stanowi przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe w II półroczu 2007 r. – 2 266 zł, z zastosowaniem obowiązujących wskaźników.

4. Zadania inwestycyjne – ujęto inwestycje rozpoczęte. Plany inwestycji nowych, wieloletnich przedstawiono w etapach rocznych z podaniem przewidywanych nakładów i źródeł finansowania.

Wydatki Urzędu Gminy skalkulowano w załączonym do niniejszych objaśnień opracowaniu pn. „Wydatki Urzędu Gminy planowane na rok 2008”.

2. Wydatki jednostek budżetowych gminy

1. Zespół Szkół Publicznych . Podstawą do opracowania planu finansowego szkoły jest zatwierdzony arkusz organizacyjny szkoły z wyodrębnieniem danych do naliczenia funduszu płac z podziałem na nauczycieli, pracowników administracyjnych oraz obsługi. Środki na wynagrodzenia nauczycieli zgodnie z ostatecznymi założeniami przyjętymi w projekcie budżetu państwa na 2008 r. Natomiast wzrost wynagrodzeń dla pracowników administracyjnych i obsługi - z zastosowaniem wskaźnika ustalonego w pkt. 2 lit.b-c. Jest to wskaźnik fakultatywny, jego zastosowanie pozostawiono do decyzji kierownika jednostki, uzależnionej od możliwości finansowych jednostki.

Odrębnie wyliczono: środki na odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe, środki na dokształcanie zawodowe ze wskazaniem potrzeb szkoleniowych, kierunków i sposobów kształcenia, odpisy na zfśs odrębnie na nauczycieli, pracowników administracyjnych i obsługi oraz emerytowanych nauczycieli i pracowników administracyjnych i obsługi.

Projekt planu finansowego ZSzP winien kształtować się na poziomie wykonania roku bazowego i nie przekraczać sumy wynikającej z:

• subwencji oświatowej na 2008 r.

• wielkości planowanych dochodów własnych realizowanych przez jednostkę,

• wynagrodzeń powiększonych o obowiązujące w oświacie wskaźniki wzrostu i zwiększonie o 2,3 % przewidywanego wykonania wydatków rzeczowych.

b) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej – w zakresie zadań własnych dokonał kalkulacji wydatków rzeczowych z uwzględnieniem 2,3 % wskaźnika inflacji oraz nie wyższego niż ustalonego w pkt. 2 lit. c wskaźnika wzrostu wynagrodzeń, którego zastosowanie pozostawia się do decyzji kierownika jednostki.

W zakresie „promocji zatrudnienia” GOPS przedstawił propozycję i możliwości zatrudnienia bezrobotnych w ramach prac społeczno – użytecznych oraz wyliczył niezbędne środki na wypłatę tych świadczeń.

3. Projekt Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (i Narkomanii) na 2008 r. sporządzono w porozumieniu z Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Dochody i wydatki skalkulowano w oparciu o obowiązujące wytyczne i wskaźniki zawarte w ustawie wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz przewidywane wykonanie w roku ubiegłym.

W projekcie budżetu gminy na 2008 r wydatki budżetowe ogółem wynoszą 14 222 000 zł i będą wyższe od przewidywanego wykonania w 2007 r. o 42,2 %. W kwocie zwiększonych wydatków oprócz pokrycia planowanej 2,3 % inflacji i wzrostu wynagrodzeń, mieszczą się wprowadzone do budżetu środki na inwestycje, a właściwie jedną inwestycję tj. dokończenie budowy hali sportowej. Otwarta jest jeszcze sprawa dopłat do ceny wody i oczyszczania ścieków. W projekcie budżetu przyjęto, że skutki znacznej podwyżki taryf poniosą solidarnie gmina i odbiorcy usług. Wysokość taryf nie jest ostateczna, ponieważ spółka zamierza obniżyć je poprzez obniżenie stawek amortyzacji.

Wydatki na realizację zadań zleconych gminie przez administracje rządową wyniosą 1 722 697 zł i stanowią 12,1 % planowanych wydatków ogółem. Zadania te w 97,1 % wykonuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Bliższe dane na temat zadań zleconych znajdziemy w informacji sporządzonej przez GOPS.

Wydatki budżetowe jednostek gminy w 2008 roku oraz ich struktura w budżecie gminy:

Plan finansowy Urzędu Gminy na 2008 r. jest znacznie wyższy od przewidywanego wykonania w 2007 r., a wskaźnik wzrostu odbiega od poziomu wzrostu w pozostałych jednostkach gminy ze względu na to, iż urząd jest jednostką realizującą inwestycje i wydatki na ich finansowanie, zajmując znaczną pozycję w strukturze wydatków gminy, wpływają na wysoki wskaźnik wydatków Urzędu Gminy.

Dyrektor Zespół Szkół Publicznych przedłożył Wójtowi Gminy projekt planu finansowego na 2008 r. wynoszący 3 132 553 zł na podstawowe zadania z zakresu oświaty oraz 199 196 zł na utrzymanie kl. „0” i dowożenie uczniów do szkół autobusem szkolnym „Gimbus”, tj. łącznie 3 323 749 zł.

Zakres zadań oświatowych realizowanych przez poszczególne jednostki stanowiące podstawę do naliczenia planowanych kwot subwencji oświatowej na 2008 r określony został na podstawie:

- danych statystycznych ujętych w sprawozdaniu EN-3 o stanie zatrudnienia nauczycieli w dniu 10 września 2006 r. (rok szkolny 2006/2007);

- danych statystycznych GUS o liczbie uczniów wg stanu na początek roku szkolnego 2006/2007, zweryfikowanych przez organy prowadzące.

Do naliczenia ostatecznych kwot części subwencji oświatowej na 2008 r. wykorzystane zostaną dane o liczbie uczniów i wychowanków gromadzone w ramach Systemu Informacji Oświatowej wg stanu na dzień 30 września 2007 r. oraz 10 października 2007 r., a także dane statystyczne ujęte w sprawozdaniu EN – 3 o stanie zatrudnienia nauczycieli w dniu 10 września 2007 r. (rok szkolny 2007/2008).

W planowanej kwocie części subwencji oświatowej uwzględniono wzrost – w stosunku do roku bazowego (2007) – wydatków bieżących szkół finansowanych z budżetów jst z tytułu planowanego wzrostu wynagrodzeń nauczycieli, z uwzględnieniem skutków awansu zawodowego nauczycieli.

Miernikiem wielkości środków przyznawanych na funkcjonowanie Zespołu Szkół Publicznych przez organ stanowiący JST jest kwota subwencji oświatowej przekazywana gminie z Ministerstwa Finansów oraz dochody własne realizowane przez jednostkę. W 2008 roku kwota subwencji oświatowej wynosi 2 472 767 zł, natomiast dochody własne realizowane przez jednostkę przewidziano w kwocie

8 500 zł. Z powyższego wynika, że na zadania z zakresu oświaty realizowane przez ZSzP gmina miałaby przeznaczyć w budżecie na 2008 r. dodatkową kwotę (poza subwencją i środkami na dowożenie „gimbusem” i kl.”0” oraz kwotą dochodów własnych) w wysokości 643 286 zł. W porównaniu do 2007 r jest to kwota wyższa o 384 238 zł. Tak znaczny wzrost zapotrzebowania na środki jest nieuzasadniony. W związku z powyższym na pokrycie wydatków z zakresu oświaty realizowanych przez ZSzP ustalono kwotę 2 868 904 zł, zawierającą planowaną subwencję oświatową oraz skalkulowaną w oparciu o przewidywane wykorzystanie środki z budżetu gminy ( 396 137 zł) na zadania rzeczowe, powiększone o wskaźnik inflacji i wyprzedzające inflację środki na wynagrodzenia pracowników administracyjnych i obsługi oraz nauczycieli oddziałów przedszkolnych.

O zadaniach pomocy społecznej i środkach finansowych potrzebnych na ich realizację w 2008 r. wyczerpujące informacje zawarte są w projekcie planu finansowego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławoborzu. Kierując się zasadą planowania wydatków na poziomie wykonania w roku poprzednim, w stosunku do wydatków na zadania własne wprowadzono pewne korekty, w wyniku, których zmniejszono środki na świadczenia społeczne o kwotę 147 000 zł, w tym na zasiłki celowe (zakup odzieży, leków, odpłatności za pobyt w DPS) o 22 000 zł, dożywianie uczniów o 40 000 zł oraz zasiłków celowych na zakup żywności 85 000 zł).

Plany finansowe jednostek gminy stanowią integralną część budżetu gminy.

3. Inwestycje

W projekcie budżetu gminy na 2008 rok zadania inwestycyjne określone są w załączniku nr 4 i 4a do uchwały. Należą do nich:

• Kontynuacja budowy hali sportowej przy szkole w Sławoborzu, na co przeznacza się 5 352 740 zł, w tym niewykorzystane dotąd dofinansowanie z samorządu województwa ze środków FRKF wyniesie 549 602 zł. Do wydatków inwestycyjnych zalicza się również koszty obsługi kredytów zaciągniętych na finansowanie (odsetki, prowizje). W 2008 r. wydatki te wzrosną, ze względu na zaciągnięcie dalszych kredytów na finansowanie budowy (łącznie 4 530 000 zł oraz 1 500 000 w obligacjach). Zakończenie budowy przewiduje się na 31 grudnia 2008 r.

• Budowa obiektu socjalnego na stadionie – wydatki na inwestycję w ramach programu objętego współfinansowaniem ze środków zagranicznych PO ROW. Wartość całej inwestycji ma wynieść ca 1 000 000 zł, z czego 80 % nakładów sfinansowanych zostanie ze środków UE, pozostałe 20 % zapewni budżet gminy. Zadanie występowało w ubiegłorocznym budżecie gminy, z negatywnym skutkiem w zakresie pozyskania dofinansowania ze środków Ministerstwa Sportu. W 2008 r. ponowiona zostanie próba znalezienia innych źródeł dofinansowania i realizacji zadania w latach 2009-2010.

• Terenowe urządzenia sportowe formą przeciwdziałania wadom postawy wśród dzieci i młodzieży w Gminie Sławoborze - zadanie to również występowało w budżecie 2006 r. Wniosek o dofinansowanie odrzucono ze względów formalnych. Koszt całkowity przedsięwzięcia wyniesie 1 296 743 zł, dofinansowanie z tzw. funduszu norweskiego do 85% wartości projektu.

• Budowa placów zabaw oraz boisk szkolnych dla dzieci – tworzenie ogólnodostępnych stref rekreacji dziecięcej w sołectwach. Wartość ogółem projektu wynosi 1 066 337 zł. Realizacja w ramach projektu aplikowanego przez ZMiGDorzecza Parsęty w latach 2008-2011. Gmina ma zapewnić środki własne w kwocie 159 951 zł.

• Remonty i modernizacje świetlic wiejskich w Rokosowie, Sidłowie, Międzyrzeczu i Słowieńsku – wartość zadania ogółem wyniesie 621 918 zł, w tym środki własne gminy 155 480 zł. W budżecie gminy na 2008 r. zaplanowano środki własne na remont świetlic w Międzyrzeczu i Słowieńsku, w tym też roku zaplanowano ich realizację. Na finansowanie kosztów remontów pozostałych świetlic będą asygnowane środki w 2009 r., w którym przewiduje się ich realizację. Świetlice w Międzyrzeczu, Rokosowie i Sidłowie zgłoszono do projektu ZMiGDP, który opracuje i złoży wniosek do odpowiednich programów regionalnych.

Łącznie inwestycje w budżecie gminy w 2008 roku wynisą 5 410 440 zł.

3. Prognoza łącznej kwoty długu publicznego gminy Sławoborze

Przedstawione są w niej spłaty zaciągniętych kredytów i pożyczek wg terminarza spłat oraz symulacja realizacji zobowiązań z tyt. zaciągnięcia zamierzonego kredytu na pokrycie deficytu budżetu gminy planowanego w budżecie gminy na 2008 r. Zawiera ona również potencjalne spłaty udzielonych poręczeń. Łączna kwota długu gminy z wymienionych tytułów na koniec roku budżetowego nie może przekroczyć 60% planowanych w danym roku budżetowym dochodów gminy (art.170 uofp). Natomiast łączna kwota spłat rat pożyczek i kredytów nie może przekroczyć 15 % planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego.

Zadłużenie gminy na dzień 31.12.2007 i obsługa długu w 2008 r.

Wskaźnik zadłużenia gminy jest na poziomie dopuszczalnym, na co ma wpływ uwzględnienie w prognozie długu kwoty wynikającej z poręczeń udzielonych spółkom: MPGO w Wardyniu oraz MWiK w Kołobrzegu. Wartość nominalna (bez odsetek) udzielonych poręczeń wynosi 1 758 852 zł. W tej sytuacji rozważana będzie opcja pokrycia zobowiązań wobec wykonawcy inwestycji w drodze wykupu wierzytelności przysługujących mu od gminy.

Finansowanie wydatków budżetowych odbywa się z dochodów budżetowych, na które składają się wymieniane już dochody własne, subwencje oraz dotacje. Wydatki natomiast dzielą się na bieżące, (głównie stałe), remontowe i inwestycyjne. Kontynuowanie kierunków rozwojowych gminy z uwagi na ograniczony poziom dochodów gminy, determinujących poziom wydatków powoduje, że na zadania inwestycyjne wymagane jest zaciągnięcie dalszych kredytów. Mając na uwadze powyższe, wykonując budżet gminy należałoby dołożyć wszelkich starań, aby wydatki bieżące ograniczyć do niezbędnego minimum, w celu stworzenia możliwości spłaty zobowiązań wynikających z zadłużenia a jednocześnie realizowania wydatków zabezpieczających działalność bieżącą gminy.

Wójt Gminy

Waldemar Jeznach

Sławoborze, dnia 15 listopada 2007 r.

Opr. Skarbnik Gminy