UCHWAŁA NR XXXV _ 196_ 2006

UCHWAŁA NR  XXXV / 196/ 2006

RADY GMINY SŁAWOBORZE

z dnia  28 kwietnia 2006 roku

 

 

 

  w sprawie przyjęcia Planu Rozwoju Lokalnego gminy Sławoborze.

 

      Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym

(Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; z 2002 r. Nr 23 poz. 220; Nr 62 poz. 558; Nr 113 poz. 984; Nr 153 poz. 1271; Nr 214 poz. 1806;  z 2003 r. Nr 80 poz. 717, Nr 162 poz. 1568) Rada Gminy w Sławoborzu uchwala, co następuje:

 

 

§ 1 . Przyjmuje się „Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Sławoborze na lata 2004-2006”                 

        stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.

 

 

§ 2.  Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Sławoborze.

 

 

§ 3.  Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

 

I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

 

    Plany Rozwoju Lokalnego są elementem niezbędnym planowania długoterminowego, związanego z planowaniem budżetów Unii Europejskiej. Konieczność ich stosowania nie jest uwarunkowana przepisami prawa polskiego, lecz normami zawartymi w podręczniku beneficjenta ZPORR.

    Jednocześnie należy podkreślić, iż w latach 2004 ÷ 2006 wystąpi konieczność dostosowania horyzontu czasowego planowania długoterminowego w Polsce do długoterminowych planów budżetowych UE.

    Wynika z tego, że niniejszy plan szczegółowo obejmuje okres 2004 ÷ 2006, natomiast dalszy okres planowania, 2007 ÷ 2013, jest potraktowany w ogólnym zarysie. Związane jest to z faktem braku na szczeblu kraju Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 ÷ 2013. Plan ten jest aktualnie w fazie konsultacji, zatem na początku roku 2006 wystąpi konieczność aktualizacji niniejszego planu pod kątem jego dostosowania do zadań ujętych w planie narodowym oraz jego pochodnymi na poszczególnych szczeblach: regionalnym – w województwie oraz lokalnym –w powiecie. Ponadto konsekwencją zamian w regulacjach formalno – prawnych będzie konieczność unacześnienia Wieloletniego Planu Inwestycyjnego oraz Wieloletniego Planu Finansowego.

"Plan rozwoju lokalnego Gminy Sławoborze na lata 2004 – 2006" obejmuje swym działaniem szereg dziedzin życia społecznego, w tym politykę społeczną, gospodarczą, ochrony środowiska naturalnego, przestrzenną oraz kulturalno-oświatową. Nakreśla on również listę zadań, które zdaniem Rady Gminy oraz Wójta Gminy Sławoborze przy udziale społeczności lokalnej mogą być dofinansowane ze środków strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz innych dostępnych programów.

    Niniejszy Plan został opracowany w oparciu o wcześniejsze dokumenty sporządzone w gminie, w szczególności "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sławoborze" oraz uwzględnia zadania ujęte w "Wieloletnim Planie Inwestycyjnym gminy Sławoborze na lata 2004 – 2006" i prognozy finansowe zawarte w "Wieloletnim Planie Finansowym gminy Sławoborze na lata 2004 – 2013" oraz dialogu społecznym stanowiąc istotny czynnik budowy społeczeństwa obywatelskiego świadomego i zaangażowanego w formułowanie i realizacje zadań na rzecz społeczności lokalnej. Plan Rozwoju Lokalnego jest też dokumentem przedstawiającym harmonogram konkretnych zadań inwestycyjnych mających na celu trwały rozwój Gminy, przy zachowaniu zasady zrównoważonego wzrostu, respektującego prawa środowiska naturalnego.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

II AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU

a) położenie, powierzchnia, ludność.

 

    Gmina Sławoborze wchodząca w skład powiatu Świdwińskiego położona jest w środkowej części województwa zachodniopomorskiego. Od strony północnej graniczy
z gminami Rymań i Gości­no (powiat Kołobrzeg) oraz Karlino (powiat Białogard),
od wschodu z gminą Rąbino należącą do powiatu Świdwińskiego, a od zachodu małym fragmentem przylega do gminy Resko (powiat Łobez). Z najbliższymi miastami powiatowymi – Świdwinem, Białogardem i Kołobrzegiem Sławoborze powiązane jest drogą wojewódzką i drogami powiatowymi. W bezpośredniej bliskości, przy granicy gminy przebiega droga krajowa relacji Szczecin – Gdańsk, a na południe od gminy przebiega modernizowany ciąg dróg wojewódzkich łączący Świnoujście z centrum Polski.

    Powierzchnia gminy wynosi 189 km², z czego prawie połowa, bo 48% - stanowią lasy (8 999 ha). Ludność gminy liczy 4 313 mieszkańców. Na sieć osadniczą gminy składa się 24 miejscowości zamieszkanych i 7 miejscowości wyludnionych. Spośród 24 wsi - 11 - to wsie sołeckie, 8 - to wsie wchodzące w skład sołectw, reszta zaś to przysiółki, osady i wybudowania. Na zabudowę wsi składa się 268 budynków mieszkalnych z 535 mieszkaniami, liczne zabudowania gospodarcze, szereg budynków administracyjnych i usługowych oraz produkcyjnych.

    Jednostki osadnicze pod względem liczby mieszkańców są wysoce zróżnicowane. Prawie połowa ludności gminy, bo 2 013 osób, ( co stanowi 46,5% ogółu mieszkańców gminy) mieszka we wsi gminnej - Sławoborzu; dalsze 40% mieszkańców gminy (1 714 osób) zasiedla 7 większych wsi. Łącznie w 8 wsiach mieszka aż 86% mieszkańców gminy, zaś w pozostałych 16 jednostkach tylko 616 osób, czyli nieco ponad 14% ogółu. Miejscowości te liczą od 4 do 94 mieszkańców.
W przy­padku gminy Sławoborze można więc mówić o znacznym skupieniu ludności we wsi gminnej i 7 większych wsiach oraz o dużym rozproszeniu nieznacznej części mieszkańców w 16 jednostkach osadniczych.

Taki charakter osadnictwa jest z różnych względów korzystny. Przy zabudowie wsi
o zwartym charakterze stwarza warunki dla ekonomicznego kształtowania infrastruktury społecznej i technicznej. Z drugiej zaś strony pozbawia jednak dostępności do wszelkich usług - nawet tych podstawowych - nieznaczną część ludności gminy zamieszkałej we wsiach małych, osadach i wybudowaniach znacznie oddalonych od wsi podstawowych.

    W znacznym stopniu różnicuje to warunki życia mieszkańców. Problem ten doraźnie można rozwiązywać systemem usług obwoźnych, pełną telefonizacją wsi, rozwojem systemów komunika­cyjnych, itp. Generalnie natomiast pożądane jest dążenie do dalszej koncentracji zabudowy, skupia­nia osadnictwa.

Podstawowymi funkcjami gminy są rolnictwo i leśnictwo. Są to obecnie jedyne funkcje gospo­darcze gminy, nie wliczając śladowo występujących funkcji przemysłowej
i turystycznej.

 

 

    W gospodarce rolnej przeważają dotychczas grunty własności Skarbu Państwa, które obejmują 68% ogółu gruntów gminy. Grunty te są dzierżawione przez jednostki prawne oraz osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą. Całkowity potencjał gospodarczy byłych PGR nie jest jednak w pełni wykorzystany. Dotyczy to głównie obiektów hodowlanych, magazynowych i obsługi tech­nicznej rolnictwa (owczarnie
w Sobiemirowie, obora w Międzyrzeczu, mieszalnia pasz w Lepinie, warsztat
w Krzecku itd.).

 

b) środowisko przyrodnicze,

    Gmina Sławoborze położona jest w obrębie dwóch jednostek fizyczno- geograficznych: część północna stanowi fragment Równiny Białogardzkiej wchodzącej w skład Pobrzeża Słowiń­skiego, część południowa (od linii wzdłuż miejscowości Powalice - Sławoborze - Krzecko) sta­nowi fragment Wysoczyzny Łobeskiej wchodzącej w skład Pojezierza Zachodniopomorskiego (wg podziału
J. Kondrackiego). Obie jednostki różnią się genezą i cechami geomorfologicznymi.

Wysoczyzna Łobeska uformowana została w czasie postoju lodowca w środkowym pasie Pojezierzy w czasie ostatniego zlodowacenia fazy pomorskiej i stanowi końcowy odcinek strefy moreny czołowej przechodzący w falistą wysoczyznę moreny dennej. Charakteryzuje się rzeźbą falistą typową dla wysoczyzny moreny dennej, którą urozmaicają pojedyncze wzgórza moreny czołowej oraz kemowe i rozcinają dolinki rzek. Jest to obszar bezjeziorny, występują jedynie nie­wielkie „oczka" wytopiskowe.        

    Teren jest generalnie pochylony ku północy, wznosi się od 60 m.n.p.m. w rejonie wsi Międzyrzecze - Powalice, 100 m.n.p.m. w rejonie wsi Sobiemirowo i Ciechnowo, do 127 m.n.p.m. w rejonie wsi Jastrzębniki i Biały Zdrój. W krajobrazie tej części gminy wy­różniają się dwa rozległe wzgórza moreny czołowej: Góra Brudno pomiędzy Sobiemirowem a Skotnikami, oraz wzgórza rejonu Ciechnowa i Białego Zdroju. W tej części wysoczyzny mają źródła, niewielkie rzeczki: Kłodawa i Wilcza - dopływy Pokrzywnicy, również formuje się sama Pokrzywnica oraz dopływy Mołtowskiej (cieki bez nazwy). W południowo – wschodnim krańcu gminy występuje krajobraz bardzo urozmaicony – wzniesienia moreny czołowej okolic Białego Zdroju (wzniesienia o wysokości względnej ca' 30 m) z rynnowym jeziorem Bystrzyno Małe (je­zioro poza granicami gminy).

    Równina Białogardzka utworzona w okresie nieco późniejszym z materiału zwałowego postawionego przez topniejący lodowiec oraz z materiału naniesionego przez wody roztopowe lo­dowca jest niższa, wzniesiona 40 - 60 m.n.p.m. o rzeźbie spokojnej, płaskiej i lekko falistej. Pod względem geomorfologicznym jest zróżnicowana i stanowi trzy różniące się genetycznie formy: pradolinę (fragment pradoliny pomorskiej) przebiegającą równoleżnikowo w zasadzie przez śro­dek gminy (Krzecko, Sidłowo, Sławoborze, rejon na północ od Mysłowic i Powalic), rozległy obszar sandrowy zajmujący większą część obszaru północnej części gminy (Poradź, Nowe i Stare Ślepce, Słowenkowo), oraz wysoczyznę moreny dennej w północno - wschodniej części - rejon Rokosowa. Powierzchnię terenu tej jednostki przecina rzeka Pokrzywnica płynąca w charaktery­stycznej płaskodennej dolinie z południowego zachodu na północny wschód, oraz zespół cieków -dopływów i rowów melioracyjnych związanych z rzeką Czernicą - dopływem Mołstowej płyną­cych w odwrotnym kierunku.

    Powierzchnię wszystkich form wzbogacają liczne obniżenia wytopiskowe
i „oczka" wodne. Charakterystyczną cechą rzeźby gminy Sławoborze jest duża zmienność i różno­rodność form geomorfologicznych, typowych dla krajobrazów młodoglacjalnych.

Podłoże od powierzchni terenu do głębokości ca' 100 m budują twory lodowcowe reprezentowane przez piaski i żwiry wodnolodowcowe, gliny zwałowe, rzadziej iły. Miąższość po­szczególnych utworów jest zróżnicowana; twory gliniaste poprzedzielane są wkładkami piasków, żwirów i otoczaków. Są one dobrze rozpoznane w głębokich wierceniach geologicznych wyko­nywanych dla potrzeb kopalni gazu w Ciechnowie oraz ujęć wód wgłębnych dla celów komunal­nych (załączony przekrój geologiczny).

    Przestrzenne rozmieszczenie tworów powierzchniowych związane jest z jednostkami geo­morfologicznymi: równinę sandrową i pradolinę pomorską budują piaski i żwiry osadzone przez wody topniejącego lodowca (cała północno - zachodnia i środkowa część gminy), wysoczyznę morenową- gliny zwałowe i piaski gliniaste. Pagórki morenowe oraz kemowe budują zróżnico­wane materiały wzajemnie przemieszane: gliny zwałowe, mułki, piaski i żwiry. Twory holoceńskie (osadzone w okresie po ustąpieniu lodowca) wyścielają doliny rzek i są reprezentowane przez piaski drobne, piaski z domieszką humusu, torfy oraz liczne zagłębienia wytopiskowe wypełnione w większości torfami. Miąższość torfów jest z reguły nieduża, w badaniach poszukiwawczych złóż gytii stwierdzono następujące miąższości: Krzecko - torf do głębokości 2.0 m; Sławoborze (łąki w dolinie) - do głębokości 2,0 m; Domacyno - Rokosowo torf do głębokości 0,5 - 2,0 m; Słowieńsko - torf o miąższości 0,3 m.

    Z punktu widzenia warunków geotechnicznych (dla posadowienia budynków) wszystkie utwory z wyjątkiem torfów są gruntami nośnymi. Warunki budowlane dla osadnictwa za wyjąt­kiem dolin rzecznych i obniżeń wytopiskowych są korzystne na obszarze całej gminy.

Podłoże budują utwory plejstoceńskie zalegające od powierzchni terenu do głębo­kości ca" 100 m, reprezentowane są przez piaski i żwiry, oraz gliny zwałowe. Zagłębienia
i doliny wyścielają holoceńskie torfy i piaski dolinne.

Wody gruntowe pierwszego poziomu występują na różnych głębokościach
w zależności od ukształtowania terenu (wzniesienia, czy obniżenia) i materiałów budujących podłoże (twory przepuszczalne, czy spoiste). Na ogół w dolinach rzecznych w obrębie sandru i pradoliny o podłożu piaszczystym wody gruntowe tworzą zwierciadło swobodne i występują płytko 0 - l,0 m poniżej terenu. Są to tereny często podmokłe wymagające uregulowania stosunków wodnych. W wyżej położonych partiach sandru i wysoczyzny morenowej wody gruntowe występują
w postaci sączeń na różnych głębokościach.

    Wody podziemne poziomów użytkowych występują w poziomach czwartorzędowych w za­sadzie w dwóch poziomach: pierwszy dość płytko, na głębokości kilku metrów (zwierciadło swo­bodne), drugi międzyglinowy, głębszy - 35 - 60 m, a w rejonie Białego Zdroju 107 m ppt. Kilka ujęć czerpie wodę z poziomów starszych, np. Sławoborze z otworów jurajskich. Na terenie gminy udokumentowano 30 otworów; zatwierdzone zasoby posiadają 23 ujęcia, wynoszą one Q = 686,2m3/h. Największe ujęcia znajdują się w Słowieńsku, Sławoborzu, Rokosowie.

   

    Jakość wody jest dość dobra, nie występuje zasolenie, lecz występują podwyższone zawartości żelaza, lokalnie manganu. Generalnie zasobność wód podziemnych jest dość słaba, najkorzystniejsze rejony to Słowieńsko - Mysłowice, oraz Rokosowo - Słowenkowo. Strefę alimentacyjną stanowią wzgórza morenowe na południu gminy, kierunek spływu północny oraz zachodni ku rzece Mołstowej (sta­nowiący bazę drenażu). Tereny wrażliwe na zanieczyszczenia powierzchniowe ze względu na płytkie poziomy (mniej niż 15 m ppt) i brak warstwy izolacyjnej występują w rejonie wsi Lepino i Słowenkowo, również lokalnie w rejonie Sławoborza.

Gmina Sławoborze położona jest w dorzeczu Parsęty, jej dopływu rzeki Pokrzywnicy, oraz w dorzeczu Regi, jej dopływu rzeki Mołstowej. Dział wodny I rzędu pomiędzy dorzeczem Parsęty i Regi przebiega przez środek gminy w rejonie miejscowości Słowieńsko, Sławoborze, Słowenkowo.

    Dorzecze Parsęty reprezentuje rzeka Pokrzywnica (długość rzeki ca’ 29km, dorzecze ca’ 172,2 km², źródła znajdują się w lesie w pobliżu wsi Jastrzębniki), oraz jej dopływy: rzeka Kłodawka (źródło koło wsi Biały Zdrój), Wilcza dopływ rz. Ponik przepływające przez wschodnią część gminy (rejon Sidłowa i Krzecka). Są to rzeczki niewielkie, o małych przepływach. Przepływ Pokrzywnicy u ujścia do Parsęty wynosi 0,81 m³/sek - średni, 1,05 m³/sek - niski.

    Dorzecze Regi reprezentuje rzeka Mołstowa płynąca wzdłuż zachodniej granicy gminy na odcinku 5 km, przyjmująca dwa dopływy: kanał Słowieńsko oraz rz. Czernicę (Małosław), która zbiera liczne rowy melioracyjne z rozległego kompleksu łąk pomiędzy m. Sławoborze, Stare i Nowe Ślepce, Kalina, Powalice. Długość Czernicy wynosi ca' 10 km, zlewnia ca' 73 km², prze­pływ u ujścia do Mołstowej 0,33 m³/sek - średni, 0,13 m³/sek - średni niski. Rzeka Mołstowa posiada przepływ
(przy granicy d. woj. Koszalińskiego w gm. Rymań) wynoszący 1,45 m³/sek średni
i 0.74 m³/sek średni niski.

W gminie Sławoborze nie występują większe jeziora, jedyne jezioro Bystrzyno Małe sąsia­duje z gminą, ale należy do gminy Świdwin. Występuje natomiast kilkanaście „oczek wodnych” o zróżnicowanej powierzchni (od 0,5 – 0,2 ha do kilkudziesięciu m2) w zagłębieniach wytopiskowych, urozmaicających krajobraz sandru i wysoczyzn morenowych.

    Wody stojące to liczne oczka wodne wypełniające zagłębienia wytopiskowe różnych wielkości i kształtów (podłużne, owalne). Większe o powierzchni od 0,5 ha do kilku hektarów występują przy wsiach: Jastrzębniki, Sobiemirowo, Rybitwy (źródła rzeki Kłodawki), Krzecko, Rokosowo, w lesie na północ od Sławoborza. Kilkadziesiąt (około 30) bardzo drobnych oczek wodnych występuje na całym obszarze gminy wśród pół, łąk i lasów. Szczególnie liczne są w rejonie Krzycka - Sidłowa, Słowieńska - Mysłowic. Otoczone pasem roślinności trawiastej, sitowiem, krzewami wierzby z pojedynczymi drzewami – urozmaicają krajobraz rolniczy.

   Według regionalizacji krajobrazów roślinnych (J. Matuszkiewicz - Krajobrazy roślinne i re­giony geobotaniczne Polski 1993 r.) gmina Sławoborze leży w obrębie Działu Pomorskiego, na pograniczu dwóch krain : Pobrzeża Bałtyku (mniejsza północna część gminy) i Pojezierza Pomor­skiego. Rzeźba terenu, urozmaicona struktura geologiczna i glebowa, warunki wodne i klimatycz­ne, powodują występowanie zróżnicowanych siedlisk i różnorodność gatunków roślinnych.

   

    Poten­cjalnie, roślinnością na terenach wysoczyzny morenowej o podłożu piaszczysto - gliniastym (gleby ubogie w składniki pokarmowe) powinny być lasy bukowo - dębowe (kwaśne odczyny); w doli­nach rzek o podłożu torfowym - olszy i łęgi olszowe (dolina Pokrzywnicy i Czernicy), a na terenach pradoliny i sandru o podłożu piaszczystym - bory sosnowe typu wrzosowiskowego i czernicowego. Długotrwały okres antropopresji, a zwłaszcza gospodarka XIX i XX wieku spowodowała wiele zmian w krajobrazie i przyrodzie. Przede wszystkim dotyczy to: zajęcia żyźniejszych siedlisk przez rolnictwo (grunty orne na glebach gliniastych) i zmniejszenie powierzchni lasów bukowych, wprowadzenie drzewostanów świerkowych jako szybko rosnących oraz utrwalenie monokultur sosnowych na mało żyznych siedliskach piaszczystych. Rozległe obszary podmokłe o glebach torfowiskowych zostały zmeliorowane i przekształcone w użytki zielone (kośne łąki i pastwiska).

    Pomimo tych przekształceń zachowało się jeszcze wiele cennych gatunków świadczących o dużych walorach przyrodniczych tego regionu. W obrębie wzgórz morenowych w części południowo – wschodniej w rejonie Białego Zdroju występują drzewostany dębowo – bukowe i sosnowe, a w rejonie wsi Jastrzębinki – sosnowo – dębowe o cechach dawnych naturalnych lasów mieszanych, w których panowały: buk zwyczajny, dąb bezszypułkowy, brzoza brodawkowata i omszona. Obecnie najwyższą warstwę drzewostanów buduje sosna, niższą dąb z brzozą brodawkowatą, osika, rzadziej buk. Runo jest dość bogate: borówka czarna, paproć orlica, konwalia majowa. Jednak na przeważającym obszarze gminy (około 80%) występuje bór świeży i bór mieszany -świeży. Gatunkiem lasotwórczym jest tu sosna. Lokalnie występują partie drzewostanów świerkowych, sztucznie wprowadzone. Bory sosnowe na obszarach sandrowych i pradolinnych (piaszczyste podłoże) mają słabo zwartą warstwę poszycia, ale dość bujne runo złożone z krzewinek i wąskolistnych form trawiastych,
z kobiercami mchów na dnie lasów. Występuje tu również borówka brusznica
i jagodziska borówki czarnej.

    Szczególne znaczenie ekologiczne posiadają siedliska wilgotne, występujące w nielicznych dolinach rzek, głównie Pokrzywnicy i jej dopływów oraz w torfiastych obniżeniach wytopiskowych. Są to najczęściej łęgi olszowo – jesionowe z olszą czarną, jesionem i czeremchą oraz łęgi wierzbowo – topolowe. W obniżeniach bezodpływowych występują olsy. Głównym gatunkiem jest tu olsza czarna, a w runie gatunki bagienne: turzyce, mchy, paprocie, również trzcina pospolita i sitowie.

Do stosunkowo dobrze zachowanych zbiorowisk roślinnych należą torfowiska (poza przekształconymi dla celów rolniczych) różnych typów: wysokie, przejściowe, niskie. Największe powierzchniowo obszary zajmują torfowiska niskie, które rozwinęły się
w siedliskach eutroficznych w obniżeniach terenowych, głównie w dolinach rzek. Największe występują w szerokiej dolinie, w obrębie pradoliny pomiędzy
m. Sławoborze – Trzciana – Stare Ślepce - Kolonie Poradz, następnie w okolicach kanału Słowińskiego przy wsi Słowieńsko oraz na północnym zachodzie w dolinie rzek Młynówki – Rokosowo. Torfowiska te użytkowane są rolniczo, w części pod warstwą torfu (1-2m miąższości) występują gytie, co wskazuje, że wcześniej występowały tu zbiorniki z wodą stagnującą.

 

 

 

    Naturalną szatę roślinną, często z gatunkami reliktowymi oraz rzadkimi, będącymi osobliwościami przyrody, zachowały torfowiska o niewielkich rozmiarach typu wysokich lub przejściowych, występujące w obszarach leśnych w obrębie sandru
i pradoliny, oraz w strefie wododziałowej. Torfowiska wysokie rozwinęły się
w zbiornikach bezodpływowych, często bez kontaktu z wodą gruntową – porastają je mszary wysokie, mokre wrzosowiska. Występują w nich (również w torfowiskach przejściowych) różnorodne gatunki mchów torfowców, wrzosiec bagienny, wełnianeczka darniowa, bagno zwyczajne, wrzos zwyczajny, borówka bagienna.
W gminie Sławoborze zainwentaryzowano sześć torfowisk wysokich (o pow. 1,0 – 3,0 ha i 2 ponad 10,0 ha) oraz jedno przejściowe, usytuowane są one w obrębie terenów leśnych Nadleśnictwa Gościno w rejonie wsi Międzyrzecze, Powalice, Poradz oraz w części środkowo – wschodniej, gminy w rejonie wsi Sławoborze i Lepino. Trwałe użytki zielone użytkowane jako łąki kośne i pastwiska zajmują stosunkowo dużą przestrzeń. Największy kompleks występuje w środkowej części gminy od Sławoborza przez Stare Ślepce, Kalinę, Poradz, Powalice – mniejsze kompleksy w rejonie Słowieńska, Krzecka, Rokosowa. Są to użytki zielone poddane melioracją – występuje tu roślinność zastępcza. Są to łąki rajgrasowe na siedliskach żyźniejszych, w których dominuje rajgras wyniosły oraz zespoły traw pastwiskowych z życicą trwałą
i grzebienicą pospolitą. W siedliskach bardziej wilgotnych panuje łąka rdestowo – osrtożeniowa, a na pastwiskach – zbiorowiska situ rozpierzchłego i śmiałka darniowego. Część terenów porastają zarośla wierzbowe (łozowiska).

    Z różnorodnością siedlisk związana jest różnorodność fauny: bezkręgowców, płazów i gadów oraz ssaków i awifauny. Wyróżnić należy faunę obszarów leśnych, podmokłych łąk i torfowisk, oraz pól i łąk uprawowych. Występują tu charakterystyczne gatunki gadów i płazów: jaszczurka zwinna, żmija zygzakowata, zaskroniec, padalec, ropucha paskówka, grzebniczka ziemna, wśród awifauny torfowisk i podmokłych łąk występują: żuraw, kaczka krzyżówka, czajka, błotnik łąkowy, kania rdzawa, zimorodek, gęś gęgawa. Torfowiska są ostoją różnorodnych owadów: motyli, chrząszczy, ważek. Na terenach otwartych (pola i łąki kośne, pastwiska) żyją: zając szarak, mysz polna, nornik zwyczajny, karczownik ziemnowodny, ryjówka aksamitna oraz kilka gatunków nietoperzy. Wśród awifauny wyróżnić należy: bociana białego, świergotka łąkowego, dzierzbę, kuropatwę, gąsiorka, skowronka, pliszkę żółtą. Bogata jest fauna obszarów leśnych ze względu na rozległość kompleksów (60% gminy zajmują lasy), a zwłaszcza zwierzęta łowne: dzik, sarna, jeleń europejski, poza tym: lis, tchórz, kuna leśna. Również awifauna leśna charakteryzuje się dużą różnorodnością: wilga, zięba, sikora, modra, drozd śpiewak, kowalik, sójka, dzięcioł czarny i zielony, kruk, gawron, natomiast z ptaków drapieżnych: myszołów, jastrząb, krogulec, pustułka.

Występuje duża różnorodność gatunkowa flory i fauny, głównie w ekosystemach leśnych, torfowiskach – bagiennych oraz pól i łąk uprawnych. Z gatunków chronionych występuje bocian czarny (stanowisko w lesie w Nadleśnictwo Świdwin).

Warunki klimatyczne gminy charakterystyczne są dla rejonu Pojezierza Zachodnio - Po­morskiego. Pojezierze Zachodnio - Pomorskie leży w strefie klimatu umiarkowanego w obszarze wzajemnego przenikania się mas powietrza morskiego
i kontynentalnego.

 

    Charakterystyczne są częste zmiany stanów pogodowych spowodowane częstą zmiennością napływających mas powietrza. Typowe są stosunkowo łagodne zimy, chłodne wiosny, umiarko­wanie ciepłe lato i długotrwała jesień. Chłodne wiosny powodują opóźnienie wegetacji roślin o około 2 tygodni w stosunku do rejonów środkowej Polski.

Wg Prawdzica gmina Sławoborze położona jest na pograniczu dwóch krain rolniczo - kli­matycznych: II Gryficko - Białogardzkiej (część północna gminy) i III pas północny Pojezierza Pomorskiego (część południowa gminy). Kraina II obejmuje nizinny obszar moreny dennej i san­dru o wys. 20 - 60 m npm, o lekkich piaszczystych i piaszczysto - gliniastych glebach. Kraina III obejmuje nieco wyższe (60 - 80 - 100 m npm) tereny wysoczyzny morenowej, o glebach gliniasto - piaszczystych.

W gminie Sławoborze większe opady występują w okresie letnim niż w okresie zimowym, maksimum w lipcu i w sierpniu, w okresie jesieni przeważają opady większe, niż w okresie wiosennym („suche wiosny). Występują 4 główne okresy nasilenia częstości występowania ciągów bezopadowych: wczesno-wiosenny (11marca – 20 kwietnia), późno-wiosenny (11 maja – 25 czerwca), letni (11 lipca – 25 sierpnia) i jesienny (15 września – 20 października). Grubość pokrywy śnieżnej w ca’ 40 – 50 % dni z pokrywą śnieżną nie przekracza 5 cm, w tym nawet w styczniu
i lutym. Występujące opady roczne w gminie zabezpieczają potrzeby wodne większości roślin.

Dane meteorologiczne dla gminy Sławoborze określone na podstawie najbliż­szej stacji meteorologicznej w Resku, wykazują dość chłodne i wilgotne lato oraz niezbyt surową zimę. Temperatury średnie miesięczne poniżej 0° występują tylko w styczniu i lutym. Wiosny są opóźnione i chłodne, temperatura intensywnie wzrasta dopiero od maja.
Lata nie należą do najcieplejszych, średnia miesięczna lipca nie przekracza 17^oC. Jesień jest dość ciepła, średnia temperatura - 9oC. Średnia długość okresu bezprzymrozkowego wynosi 250 - 260 dni. Często­tliwość przymrozków wiosną jest bardzo duża i wynosi: w marcu - 19 dni, w kwietniu - 9 dni, a lokalnie w zagłębieniach i obniżeniach terenu przymrozki występują do połowy maja.

Gmina Sławoborze leży w strefie przejściowej pomiędzy łagodnym, dość skąpym w opady klimatem krainy nadmorskiej, a surowym, o większych opadach i większych amplitudach ter­micznych (gorętsze lato, surowsza zima) klimatem pojezierza.
    Dane meteorologiczne ze stacji Resko wykazują, że lato jest dość chłodne, a zimy stosunkowo łagodne. Warunki topograficzne terenu oraz pokrycie roślinnością (głównie lasy z przewagą sosny, oraz rozległe obszary zmelio­rowanych łąk) modyfikują klimat lokalny. Ze względu na znaczne obszary leśne na siedliskach boru świeżego (w podłożu piaski) klimat lokalny jest korzystny dla mieszkańców (czyste powie­trze o dużej zawartości tlenu, odpowiednia wilgotność, łagodzenie silnych wiatrów i ekstremal­nych temperatur). Istniejące miejscowości zlokalizowane są na terenach wyżej położonych, o do­brym nasłonecznieniu. Niekorzystne warunki klimatyczne - zdrowotne panują w obrębie rozle­głych kompleksów podmokłych łąk
(od Sławoborza - Stare Ślepce - Kalina, Poradź, Powalice).

 

 

 

    Warunki fizjograficzne dla osadnictwa tj. warunki gruntowo - wodne dla posado­wienia budynków, oraz warunki klimatyczne - zdrowotne dla stałego przebywania ludzi są korzystne na całym obszarze, z wyjątkiem podmokłych (często bagni­stych), zajętych przez trwałe użytki zielone obniżeń, dolin rzecznych i zagłębień wytopiskowych.

 

c) turystyka

    Charakterystyczną cechą rzeźby gminy Sławoborze jest duża zmienność
i różnorodność form geomorfologicznych. Część gminy leżąca w Wysoczyźnie Łobeskiej charakteryzuje się rzeźbą falistą typową dla wysoczyzny moreny dennej, którą urozmaicają pojedyncze wzgórza moreny czołowej. Teren jest generalnie pochylony ku północy, wznosi się od 60 m n.p.m. w rejonie wsi Międzyrzecze - Powalice, 100 m n.p.m. w rejonie wsi Sobiemirowo i Ciechnowo, do 127 m n.p.m.
w rejonie wsi Jastrzębniki i Biały Zdrój. W tej części wysoczyzny mają źródła niewielkie rzeczki: Kłodawa i Wilcza – dopływy Pokrzywnicy, również formuje się sama Pokrzywnica, oraz dopływ Mołstowa. Teren ten porośnięty jest lasami bukowo-sosnowymi i dębowymi. W sąsiedztwie (na terenie gminy Świdwin) znajdują się jeziora Bystrzno Małe i Bystrzno Wielkie otoczone rozległym bagnem (około 50 ha).

   Część gminy leżąca na terenie Równiny Białogardzkiej jest niższa, wzniesiona 40 – 60 m n.p.m. o rzeźbie spokojnej, płaskiej i lekko falistej. Szczególnie ciekawa jest tu wysoczyzna moreny dennej w północno-wschodniej części – rejon Rokosowa. Powierzchnię terenu przecina rzeka Pokrzywnica płynąca w charakterystycznej płaskodennej dolinie z południowego zachodu na północny wschód, oraz zespół cieków – dopływów i rowów melioracyjnych związanych z rzeką Czernicą – dopływem Mołstowej płynących w odwrotnym kierunku. Powierzchnie wszystkich terenów wzbogacają liczne obniżenia wytopiskowe i „oczka” wodne.

Na terenie gminy występują niewielkie, naturalne jeziora. Duże nadzieje gmina wiąże z zalewem wodnym, położonym niedaleko Sidłowa, który ma powierzchnię 23,46 ha (lustra wody – 16 ha), który powstał po zalaniu nie użytkowanych rolniczo łąk. Tereny obok zalewu można zagospodarować pod kątem wypoczynku świątecznego, zarówno mieszkańców gminy, jak i gości z zewnątrz, głównie wędkarzy.     

    Atrakcyjność terenu gminy podwyższa usytuowanie wielu dłuższych i krótszych rzek takich jak: Pokrzywnica, Czernica, Mołstowa, Mołstówka, Kłodawa, Kanał Słowieński i inne.

Istniejąca w gminie baza turystyczna jest skromna. Obecnie zaliczyć do niej należy pokoje noclegowe w DPS Krzecko oraz gospodarstwa agroturystyczne w Sławoborzu, Międzyrzecku (leśniczówka), Zagrodach i Jastrzębnikach. Ta forma może być
z powodzeniem rozwijana z uwagi na dość dużą atrakcyjność krajoznawczo – turystyczną obszarów gminy, znaczną lesistość, dużą ilość obiektów historycznych oraz w najbliższej okolicy (na terenie gminy Karlino) Sanktuarium Matki Boskiej na wzgórzu w Domacynie.

    Gmina składa propozycje, zarówno miejscowym, jak i zewnętrznym inwestorom, wyznacza tereny na których preferowane będzie zagospodarowanie związane
z rekreacją i turystyką (w tym wznoszenie obiektów) – możliwość lokalizowania różnych form zabudowy turystycznej i rekreacyjnej np. ośrodków turystycznych, domów wypoczynku rodzinnego, pól namiotowych lub innych form zabudowy turystycznej.

Tereny te zlokalizowane są:

-       okolice wsi Biały Zdrój – zespól leśno – jeziorny z terenami przybrzeżnymi,

-       okolice wsi Rokosowo pomiędzy drogą powiatową nr 164 a rzeką Pokrzywnicą,

-       okolice wsi Sławoborze na południe od drogi powiatowej nr 156 nad rzeką  Pokrzywnicą,

-       okolice wsi Sobiemirowo,

-       okolice wsi Zagrody.

Powyższy wykaz nie wyklucza możliwości  lokalizowania zabudowy usług turystycznych i domów letniskowych na innych terenach pod warunkiem spełnienia przepisów szczególnych.

    Wielkim bogactwem są lasy, które zajmują 60 % powierzchni gminy. Wśród drzew zdecydowanie przeważają lasy iglaste: sosny i świerki, z liściastych: buk, dąb i klon. Są w nich wspaniałe warunki do uprawiania myślistwa. Liczne są tu jelenie europejskie, dziki, sarny i lisy. Trafiają się daniele, łosie i jenoty. Każdy chętny myśliwy może wybrać sobie jedno z czterech kół łowieckich funkcjonujących na terenie naszej gminy. W obwodach Nadleśnictwa Świdwin działają dwa koła łowieckie: „Sokół” Białogard i „Słonko” Świdwin, a w obwodach Nadleśnictwa Gościno: „Rybitwa” i „Foka” Kołobrzeg.

Szlaki piesze/rowerowe

Mając na uwadze wypoczynek oraz potrzebę pokazania ciekawych i atrakcyjnych miejsc gminy swoim mieszkańcom oraz gościom, Urząd Gminy w Sławoborzu stworzył takie możliwości poprzez wyznaczenie i oznakowanie trasy rowerowej (również może być piesza). Ścieżkę długości około 26 km można przebyć jednorazowo w czasie 7-8 godzin lub podzielić ją na dwa etapy.

 

d) zagospodarowanie przestrzenne:

W zależności od charakteru użyteczności i zdolności do spełniania określonej funkcji dokonuje się oceny potencjału przyrodniczego środowiska. Wg. M. Przewoźniaka („Struktura i potencjał środowiska przyrodniczego”) środowisko przyrodnicze można oceniać z punktu widzenia zdolności:

-         samoregulacyjno - odpornościowych, które określają zdolność środowiska do powrotu w stan względnej równowagi ekologicznej po destrukcyjnym działaniu gospodarki człowieka,

-         zdolności zaspokojenia (poprzez zasoby środowiska) potrzeb energetyczno – materialnych człowieka (zasoby użytkowe środowiska),

-         zaspokojenia wrażeń estetycznych człowieka poprzez oddziaływanie na zmysły oraz umożliwienie odnowy sił (potencjał behawioralny)

 

i) potencjał samoregulacyjno - odpornościowy

Oceniany w skali trzystopniowej: duży, średni, mały - wynika z cech fizjograficznych środowiska. Ważnym elementem jest tu konfiguracja terenu: tereny lekko faliste
i płaskie charakteryzuje duży potencjał, tereny wklęsłe i o dużych spadkach, gdzie mogą zachodzić procesy zboczowe (osuwiska, erozje wodne) – mały potencjał. Twory budujące podłoże decydują o żyzności siedlisk: gleby utworzone z glin zwałowych należą do żyznych lub średnio żyznych (kompleks glebowy 2 – pszenny dobry
i 4 – żytni bardzo dobry) wytworzone z piasków i żwirów do słabych (kompleksy 6 i 7 żytni słaby).

    Lasy porastające żyzne siedliska na wysoczyznach morenowych reprezentują drzewostany bukowe i mieszane bukowo – dębowo – sosnowo – świerkowe (siedliska lasu świeżego i lasu mieszanego świeżego), a lasy porastające mało żyzne siedliska na sandrze i w pradolinie to bory sosnowe. Siedliska lasowe (drzewostany przeważnie liściaste) charaktery­zują się dużą odpornością na antropopresję, siedliska borowe małą odpornością.

W obrębie gminy Sławoborze przeważają obszary o małym potencjale samoregulacyjno – odpornościowym, są to obszary o podłożu piaszczystym w obrębie sandru i fragmentów pradoliny pomorskiej. Użytki rolne, zarówno grunty orne, jak i trwałe użytki zielone są mało żyzne, uzyskuje się niskie plony, wymagają one wysokiego nawożenia
i odpowiedniej uprawy. Użytki zielone zmeliorowane wymagają stałej konserwacji urządzeń, nawodniania lub sterowania nawilgoceniem - są to rejony środkowej
i północnej części gminy: Sławoborze, Stare Ślepce, Poradz, Słowenkowo, Lepino.     

    Zaniechanie uprawy pól w ostatnich latach, a zwłaszcza brak wypasów na trwałych użytkach zielonych powoduje gwałtowną degradację (zarastanie krzewami i chwastami
i obniżenie wartości użytkowej rolniczej przestrzeni produkcyjnej). Ingerencja człowieka w natu­ralne ekosystemy torfowiskowe i bagienne (odwodnienie, eksploatacja złóż torfu) spowodowała, że wyginęły cenne reliktowe zbiorowiska roślinne. Nadmierne nasycenie gnojowicą piaszczystych gruntów ornych w rejonie Słowenkowa doprowadziło do obniżenia żyzności gleby, zagraża po­ziomom wód gruntowych.

Najkorzystniejszym sposobem użytkowania obszarów o niskim potencjale samoregulacyjno -odpornościowym jest utrwalenie roślinnością, a przede wszystkim leśną. Większa część terenów piaszczystych jest porośnięta borem sosnowym. Znajdują się one we względnej równowadze ekologicznej, siedliska te są jednak mało odporne na nadmierną antropopresję (niszczenie przez zbieraczy runa, duże uczestnictwo penetrujących turystów), podatne na niszczenie przez szkodniki biologiczne, działania klimatyczne.

Średnim potencjałem samoregulacyjno - odpornościowym charakteryzują się obszary wysoczyzny morenowej o podłożu z piasków gliniastych lub glin piaszczystych, użytkowane jako grunty orne (gleby średnio żyzne 5 i 8 kompleks żytni dobry i zbożowo - pastewny wilgotny) oraz lasy mieszane (bory mieszane świeże). W użytkach rolnych uzyskuje się dość dobre plony przy odpowiedniej kulturze upraw (nawożenie
i wapnowanie), lasy charakteryzują się dobrą kondycją biologiczną, różnorodnością gatunków w runie i podszyciu, drzewostany dają duże przyrosty ma­sy. Należą tu rejony wsi: Powalice, Mysłowice, Jastrzębniki, Krzecko, Rokosowo -grunty orne tych obrębów oraz lasy.

    Dużym potencjałem charakteryzują się stosunkowo nieduże partie terenów o podłożu glinia­stym w obrębie falistej wysoczyzny morenowej użytkowane jako grunty orne
w obrębie wsi Jastrzębniki, Rokosowo, i częściowo Krzecko. Należą tu również nieliczne siedliska lasu mieszanego w rejonie Jastrzębnik, Białego Zdroju, Krzecka.

Wody powierzchniowe, wszystkie rzeki ze względu na niewielkie przepływy, oraz "oczka" wodne, ze względu na niewielką pojemność, charakteryzują się niskim potencjałem, nie są w stanie przyjąć nie oczyszczonych ścieków bytowych oraz ładunków zanieczyszczeń spływających z pól. Wody rzek są obecnie zanieczyszczone.

 

 

 

ii) potencjał zasobów użytkowych

    W ostatnich latach odkryto złoża gazu ziemnego w rejonie wsi Ciechnowo.
W budowie jest kopalnia gazu, który będzie rozprowadzony do miejscowości kilku gmin sąsiedzkich dla potrzeb ich mieszkańców. Poza gazem stwierdzono występowanie złóż pospolitych.

Kruszywo mineralne występuje w kilku regionach. Są to złoża perspektywiczne o szacunkowych zasobach:

-       złoże „A” Jastrzębniki – pospółka ca 200 tys. ton,

-       złoże „B” Lepino – udokumentowane złoże kruszywa na działkach nr 12/2; 12/3, 

-       złoże „C” Lepino – pasek ca 400 tys. ton,

-       złoże „D” Słowenkowo – pasek ca 400 tys. ton,

-       złoże „E” Kalina – piasek ca 200 tys. ton.

Wiercenia poszukiwawcze gytii wypadły negatywnie. Występujące lokalnie niewielkie złoża w obrębie torfowisk w dolinie rz. Czernicy (obok Sławoborza, Stare Ślepce - Kolonia Poradź), oraz na tzw. Łąkach Słowieńskich nie posiadają większego znaczenia. Ludność miejscowa na swoje potrzeby wydobywa kruszywo w lokalnych odkrywkach w miejscowości Międzyrzecze, Słowieńsko, Jastrzębniki, Lepino. Nie są to złoża udokumentowane.

    Największym bogactwem naturalnym gminy Sławoborze są zasoby przyrody żywej, którą reprezentują lasy (49% powierzchni ogólnej), oraz użytki rolne
(44,9% powierzchni ogólnej). Lasy w zdecydowanej większości reprezentują siedliska boru świeżego, w drzewostanach panuje sosna. Lasy mieszane występują w części południowej, w większym zakresie występuje tu buk, dąb, brzoza. W niewielkich ilościach występuje świerk, a na siedliskach wilgotnych (łęgi, olsy) olsza czarna. Zasadnicze znaczenie gospodarcze ma sosna, która dominuje we wszystkich siedliskach
w obrębie całej gminy. Udział buka, brzozy, świerku i dębu jest nieduży, a pozostałych gatunków minimalny (0,1%). Lasy są w większości wprowadzone przez człowieka,
w dużej mierze na grunty porolne (ca' 35% powierzchni). W klasyfikacji wiekowej przeważają młode drzewa II kla­sy, udział starszych drzewostanów jest wyraźnie mniejszy. Przeciętny wiek określony jest na 50 lat (średnia krajowa 54 lata).

Przeciętna zasobność m3 brutto na hektar w gminie:         170 m3/ha

- średnia krajowa:                                                                           191 m3/ha

Przeciętny przyrost w gminie:                                                   3,40 m3/ha

- średnia krajowa:                                                                           3,54 m3/ha

    Na tę stosunkowo niską zasobność lasów wpływają: mała ilość gatunków wysoko produkcyjnych, takich jak świerk i buk, niskie bonitacje sosny, niska klasa wieku, mała ilość gatunków szybko rosnących. Są to również lasy podatne na działanie szkodników biologicznych ze względu na monokultury sosnowe oraz duży udział siedlisk porolnych. Nie mniej, ze względu na powierzchnię, lasy stanowią podstawowe bogactwo gminy i źródło utrzymania części mieszkańców. Poza główną funkcją, jaką jest pozysk drewna, lasy posiadają bogactwo runa leśnego (głównie grzyby, czarna jagoda, borówka) oraz zwierzyny łownej: sarny, dziki, jelenie.

Użytki rolne (pow. 8469 ha) reprezentują grunty orne (77,7%) oraz użytki zielone (22,3%) - łąki i pastwiska. Wartość rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynosi 55,8 punktów, jest więc niska. Wynika to przede wszystkim z małej żyzności gleby wytworzonej z tworów piaszczystych i piaszczysto - gliniastych.

 

    W kompleksach przydatności rolniczej w gruntach ornych przeważa kompleks 5 - żytni dobry (34,3%), co w zasadzie odpowiada IV b klasie bonitacyjnej. Są to gleby średnio żyzne, przydatne głównie dla upraw żyta i ziemniaków. Gleby bardziej żyzne stanowią 16% (kompleks 4 - żytni bardzo dobry i minimalnie występujący 2 - pszenny dobry), występują w rejonie wsi Rokosowo, Krzecko, Jastrzębniki - nadają się do szerszego wachlarza upraw. Duży jest udział gleb bardzo słabych (6 i 7 kompleks żytni słaby) o klasach bonitacyjnych V i VI, które stanowią ca' 45% wszystkich gleb gruntów ornych. Część z tych gleb - klasa bonitacyjna VI stanowiąca 17,7% (tj. l 168 ha) - określana jako grunty marginalne - powinna być wyłączona z rolniczego użytkowania.

Użytki zielone należą do średnich pod względem żyzności – jest to kompleks 2z (71,2% wszystkich użytków zielonych) – zostały wytworzone z gleb torfowych częściowo mineralnych w dolinach rzecznych i rozległych obniżeniach. Wszystkie użytki zielone zostały w poprzednim okresie zmeliorowane. Część użytków zielonych, głównie kompleks 3z ulega zabagnieniu i zarastaniu. Powinny być również wyłączone z użytkowania rolniczego.

Warunki glebowo – przyrodnicze gminy są korzystne dla upraw ziemniaków i żyta oraz sprzyjają, ze względu na bazę paszową rozwojowi hodowli bydła i trzody chlewnej, korzystna jest czystość gleb (brak zanieczyszczeń metalami ciężkimi) dla produkcji zdrowej żywności.

 

iii) potencjał percepcyjno – behawioralny

    Są to walory krajobrazu i przyrody, które sprzyjają rekreacji i uprawnianiu wędrówek krajoznawczych.

Gmina Sławoborze nie posiada terenów o wybitnych walorach turystycznych, umożliwiają­cych rozwój turystyki, jako ważnej funkcji gospodarczej. Nie mniej, walory takie występują, gdyż krajobraz gminy cechuje: urozmaicenie rzeźby, znaczne powierzchnie leśne, zadrzewienia śródpolne, duża liczba łąk i pastwisk, gęsta sieć drobnych rzek
i cieków. Są to elementy sprzyjające formom agroturystyki. Terenem o wyróżniających się walorach jest południowo – wschodnia część gminy – okolice Białego Zdroju (jezioro rynnowe, wzgórza morenowe pokryte lasem mieszanym). Dla rekreacji mogą być wykorzystane parki podworskie z zachowanym starodrzewem.

    Stopień zachowanej naturalności środowiska geograficznego (formy rzeźby polodowcowej) i przyrody żywej (ekosystemów roślinnych), różnorodność przyrodnicza wyrażona ilością gatunków fauny i flory, oraz różnorodnością ekosystemów – nie jest wysoki. Przeważa krajobraz kulturowy rolno – leśny ukształtowany przez gospodarczą działalność człowieka. Jest to krajobraz harmonijny. Wyróżnić można jednak tereny
o zachowanej dużej naturalności. Są to głównie torfowiska, przede wszystkim wysokie
z osobliwościami przyrody, obszary mokradeł oraz dolina – rzeki Pokrzywnicy
o charakterystycznym płaskim dnie z ekosystemami lęgowymi.

Potencjał samo regulacyjno – odpornościowy środowiska gminy Sławoborze jest stosunkowo mały, względna równowaga ekologiczna utrzymana jest dzięki zagospodarowania terenów zielenią – rozległym kompleksom leśnym i trwałym użytkom zielonym. Potencjał zasobów jest również niski – podstawowym bogactwem są lasy
i użytki rolne średnio żyzne.

    Układ komunikacyjny gminy jest dobrze i prawidłowo rozwinięty. Miejscowości gminy są połączone ze sobą w stopniu zapewniającym dobre skomunikowanie się
z miejscowością gminną – ośrodkiem usługowym ludności gminy. Równie dobre jest połączenie z miastami powiatowymi (Świdwin, Białogard, Kołobrzeg) i siedzibą województwa – Szczecinem.

    Sieć dróg nie wymaga korekty, jedynie parametry techniczne niespełniające wymaganych przepisami norm i nawierzchnia dróg wymagają przeprowadzenia remontów – wymiana lub odnowienie nawierzchni, korekty łuków poziomych, poszerzenie jezdni z wprowadzeniem poboczy utwardzonych, zwiększenie widoczności na niektórych odcinkach i skrzyżowaniach.

Na terenie gminy znajdują się drogi publiczne trzech kategorii: wojewódzkie, powiatowe i gminne. Przez obszar gminy nie przebiegają drogi znaczenia krajowego, chociaż w bezpośredniej bliskości, wzdłuż północnych granic gminy przebiega droga krajowa nr 6 (Szczecin – Gdańsk), zakwalifikowana do dróg ekspresowych. Droga ta będzie miała pewien wpływ na rozwój gminy, ze względu na jej duże znaczenie w przyszłości dla transportu krajowego i międzynarodowego. Jest to najważniejsza równoleżnikowa trasa na północ od autostrady A-2 i już obecnie charakteryzuje się szybkim wzrostem liczby pojazdów – największy przyrost ruchu w Polsce w latach 90 – 95 (ponad 65 %). Drogę tę po przebudowie na ekspresową będzie łączył z gminą Sławoborze bezkolizyjny węzeł drogowy z rozbudowanym MOP (miejsce obsługi podróżnych), zlokalizowanym w pobliżu obecnego skrzyżowania drogi nr 6 i 162.

    Druga ważną trasą ruchu tranzytowego będzie przebiegający na południe od gminy Sławoborze ciąg dróg wojewódzkich nr 108, 152, 172, łączący Świnoujście z centrum polski. Ciąg tych dróg nabierze niewątpliwie znaczenia po wybudowaniu
w najbliższym czasie nieprzejezdnego obecnie odcinka drogi nr 108 na terenie powiatu Gryfice. Będzie to krótsza droga i po wykonaniu modernizacji, wygodniejsza trasa w stosunku do obecnej drogi nr 10 dla samochodów tranzytowych przemieszczających się ze Świnoujścia.

Położenie gminy względem podstawowych tras drogowych o dużym znaczeniu gospodarczym jest więc stosunkowo korzystne: z drogami tymi jest bliski kontakt,
a jednocześnie gmina nie będzie ponosiła konsekwencji uciążliwości związanych
z dużą liczbą pojazdów przemieszczających się na tych drogach.

    Na terenie gminy znajduje się 12 dróg kategorii powiatowej, o łącznej długości 67,7km. Część tych dróg nie spełnia funkcji drogi powiatowej – ma charakter lokalny
i powinna być przekwalifikowana na drogi gminne.

Wszystkie drogi powiatowe nie spełniają warunków technicznych i eksploatacyjnych swojej kategorii. Są w planie kręte, o nienormatywnych łukach poziomych
i pionowych oraz o ograniczonej w wielu miejscach widoczności. Jezdnie wszystkich dróg są zbyt wąskie i wymagają poszerzenia. Nawierzchnie generalnie w złym stanie – istnieje konieczność ich odnowy, najczęściej poprzedzonej wzmocnieniem konstrukcji. Prawie 12% obecnych dróg powiatowych posiada nawierzchnie nieutwardzone.

    W odniesieniu do transportu kolejowego, na terenie gminy Sławoborze nie występują żadne czynne urządzenia związane z tym rodzajem transportu. Istniejąca linia kolejki wąskotorowej o charakterze lokalnym nie jest użytkowana. Torowisko jest zarośnięte. Najbliższe główne dworce PKP istnieją w Świdwinie, Białogardzie, Kołobrzegu. Nie przewiduje się możliwości reaktywowania oraz rozwoju kolejnictwa na terenie gminy.

 

 

    Źródłem wody dla potrzeb gospodarczych gminy są wody podziemne. Ujęcia wody
w postaci studni wierconych głębinowych ujmują wodę z warstw wodonośnych czwartorzędowych i sporadycznie (w Sławoborzu) z utworów jurajskich. Studnie są zabezpieczone w strefach ochrony bezpośredniej. Żadne z ujęć nie ma ustalonej strefy ochrony pośredniej. Jakość ujmowanej wody w części ujęć nie odpowiada wymogom stawianym dla wód przeznaczonych do celów pitnych i potrzeb gospodarczych
ze względu na przekroczone normy zawartości żelaza, manganu, mętność, sporadycznie bakteriologię.

Obecnie woda jest uzdatniana przez zamontowanie odżelaziaczy w Kalinie, Słowenkowie, Trzcianie, Sławoborzu, a także odmanganiacze w Krzesimowie; reszta stacji to hydrofornie. Ujęcia składające się głównie ze studni podstawowych (brak otworów awaryjnych) i sieci wodociągowej mają charakter lokalny. Systemy zbiorowego zaopatrzenia w wodę swym zasięgiem obejmują jedną jednostkę osadniczą. Wyjątek stanowi miejscowość Biały Zdrój zaopatrywana z ujęcia w m. Bystrzynka Gm. Świdwin oraz wieś Słowenkowo - zasilana z ujęcia zakładowego na fermie hodowlanej. Poza tym w gminie funkcjonuje jeden wodociąg grupowy
z ujęciem w Krzesimowie, spinający siecią wodociągową wsie Stare Ślepce, Nowe Ślepce, Krzesimowo i Sławoborze.  

   Generalnie w gminie Sławoborze 18 wsi korzysta ze zbiorowego zaopatrzenia w wodę, z tego 15 ma własne ujęcia. Część ludności zamieszkująca miejscowości zwodociągowanie nie korzysta z wody z sieci wodociągowej ze względu na ograniczony zasięg istniejącej sieci, bądź z własnego wyboru podyktowanego czynnikami ekonomicznymi. Poza tym są jeszcze w gminie miejscowości, gdzie wyłącznie eksploatowane są ujęcia indywidualne.

Sieci wodociągowe pochodzą z różnych okresów, w związku z tym są wykonane
z różnych materiałów. Wodociągi wcześniejsze są z rur stalowych lub azbestocementowych, wodociągi budowane w latach osiemdziesiątych
i dziewięćdziesiątych są wykonane z rur PCV. Średnice wodociągów były dobrane pod doraźne potrzeby odbiorców wody i są w granicach o 32 – o160. Część wodociągów została zrealizowana przy uwzględnieniu potrzeb wody na cele ppoż. (wyposażona w hydranty). Są to wodociągi w: Ciechanowie, Białym Zdroju, Jastrzębnikach, Krzesimowie, Mysłowicach, Rokosowie, Sławoborzu, Słowieńsku, Słowenkowie. Oprócz sieci wyposażonych w hydranty na terenie gminy istnieją zbiorniki ppoż.

    Kontrolowanie usuwanie ścieków na terenie gminy nie nadąża za stopniem zaopatrzenia w wodę z wodociągów sieciowych. We wsiach gminy występuje stosunkowo niski poziom infrastruktury w dziedzinie gospodarki ściekowej.
Wg danych statystycznych na koniec 1998 roku na 421 przyłączy wodociągowych prowadzących do budynków mieszkalnych było tylko 69 przyłączy kanalizacyjnych. Gospodarka ściekowa najczęściej sprowadza się do odprowadzania ścieków sanitarnych do zbiorników bezodpływowych z niekontrolowanym opróżnianiem.

Ścieki z wiejskich jednostek osadniczych tylko w części są oczyszczane.

 

   

 

Oczyszczalnie funkcjonują w następujących wsiach:

§        Krzecko - oczyszczalnia odbiera ścieki z części wsi oraz z Domu Pomocy Społecznej. Składa się z przepompowni ścieków, osadnika gnilnego z cystern i stawu korzeniowego o pow. 1334m². Przepustowość oczyszczalni Q­­_śr.d. wynosi 55 m³/d.

§        Rokosowo - oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna składająca się z rowu cyrkulacyjnego o poj. 62m³, osadnika wtórnego, przepompowni osadu recyrkulowanego, poletek osadowych. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Pokrzywnica. Przepustowość oczyszczalni 39 m³/d.

§        Słowieńsko - oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna o przepustowości 42m³/d, w skład której wchodzą: krata, przepompownia, rów cyrkulacyjny, osadnik wtórny, poletka osadowe. Oczyszczone ścieki odprowadzane są rowem melioracyjnym do rzeki Pokrzywnicy.

• Słowenkowo - oczyszczalnia zakładowa przeznaczona do oczyszczania gnojownicy z rozdeszczowaniem ścieków na okolicznych polach o powierzchni 812 ha. Istniejący na terenie wsi osadnik gnilny na ścieki komunalne został wyłączony z eksploatacji i pełni obecnie rolę zbiornika opróżnianego przez wozy asenizacyjne.
• Sławoborze  - oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna zmodernizowane w 2000 roku o przepustowości 524m³/d, w skład której wchodzą: krata, przepompownia, rów cyrkulacyjny, osadnik wtórny, poletka osadowe. Oczyszczone ścieki odprowadzane są rowem melioracyjnym do rzeki Pokrzywnicy.
• Sidłowo  - oczyszczalnia mechaniczna o przepustowości 55 m³/d, w skład której wchodzą: krata, przepompownia, rów cyrkulacyjny, osadnik wtórny, poletka osadowe. Oczyszczone ścieki odprowadzane są rowem melioracyjnym do rzeki Pokrzywnicy.

 

Wszystkie oczyszczalnie posiadają pozwolenia wodno-prawne na eksploatacje lecz nie osiągają oczekiwanego stopnia oczyszczenia ścieków. Przepustowość oczyszczalni nie jest wykorzystana ze względu na brak sieci kanalizacyjnej. Wsie, w których funkcjonują oczyszczalnie, posiadają kanalizację odprowadzającą ścieki z obszarów zabudowy po byłych PGR-ach wprost do oczyszczalni. Poza ww. oczyszczalniami
w Sławoborzu i Rokosowie funkcjonują lokalne oczyszczalnie ścieków technologicznych z gorzelni.

W Sławoborzu obecnie kanalizacja sanitarna odbiera ścieki z 97% liczby mieszkańców pozostałe 3% dowożone na punkt zlewny z napowietrzaniem, a część na poletka.

    Gmina Sławoborze ma opracowaną 1999r. przez Biuro Projektów INBUD S.C.
w Szczecinie "Koncepcję programową Wodociągu i Kanalizacji Ściekowej dla Gm. Sławoborze" oraz "Studium Wykonalności Gospodarki Wodno-Ściekowej dla Gmin Dorzecza Parsęty" wykonane przez EKO WODROL Przedsiębiorstwo Inżynierii Środowiska Sp. z o.o. w Koszalinie.

 

 

 

 

    Gminne wysypisko odpadów komunalnych zlokalizowane jest w miejscu wyrobiska żwiru w obrębie wsi Lepino. Właścicielem i użytkownikiem wysypiska, które funkcjonuje od 1991 roku do chwili obecnej, jest Gmina. Powierzchnia wyrobiska wynosi 5,2ha, eksploatowano jako wysypisko jego część o powierzchni
1,6 ha, a stopień wypełnienia szacuje się na 20%. Dno wysypiska nie jest izolowane od podłoża, teren oznakowany i ogrodzony. Składowane odpady były ugniatane
i wapnowane.

Obecnie wywozem odpadów z obszaru gminy na miejsce składowania, na zlecenie Urzędu Gminy, zajmuje się prywatna firma posiadająca koncesję na swoją działalność. Zbiórka odpadów odbywa się bez segregacji do kubłów o poj. 110 i 1100 l.
Do dyspozycji jest 3000 szt. ww. kubłów dla wszystkich, którzy chcą z nich korzystać, dostępnych za niską opłatą za ich dzierżawę. W ramach działań proekologicznych Gmina zrezygnowała z pobierania opłat za wywóz śmieci od osób fizycznych, poza tym każdy mieszkaniec gminy ma prawo dostarczyć odpady na wysypisko bez uiszczania opłat.

Odpady przemysłowe z terenu gminy (drewno, odpady zwierzęce z rzeźni) przekazywane są bezpośrednio przez zakłady do firm wykorzystujących je wtórnie.

    Zapotrzebowanie na ciepło w gminie Sławoborze pokrywane jest z indywidualnych pieców i instalacji grzewczych, osiedlowych kotłowni. Źródłem energii cieplnej jest generalnie paliwo stałe. W miejscowości Sławoborze od roku 2000 po wybudowaniu sieci gazowej wszyscy mieszkańcy maja możliwość korzystania z gazu jako nośnika energii. Są sporadyczne przypadki stosowania paliw płynnych, jak kotłownia olejowa w Krzecku dla potrzeb DSP, ogrzewanie budynków adm.-biurowego w Sławoborzu także z kotłowni olejowej i kotłownia gazowa szkoły podstawowej klas I-III w Sławoborzu.

Kotłownie osiedlowe wbudowane funkcjonują w Rokosowie, Sidłowie, Słowenkowie, Słowieńsku, Międzyrzeczu, dostarczając ciepło do budynków po PGR-ach. Kotłownia w Międzyrzeczu jest w posiadaniu AWRSP, reszta z ww. jest własnością poszczególnych spółdzielni mieszkaniowych utworzonych na bazie tegoż budownictwa.

    Na terenie gminy w rejonie wsi Ciechnowo istnieje kopalnia gazu na bazie lokalnego złoża gazu ziemnego podgrupy GZ 30. Obecnie mieszkańcy gminy Sławoborze nie mają możliwości korzystania z gazu sieciowego.

W ostatnim okresie podjęto działania w celu gazyfikacji gminy. Na zlecenie Urzędu Gminy została wykonana przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „PETRICO” Spółka z o. o. w Karlinie „Koncepcja gazyfikacji gminy Sławoborze gazem ziemnym” oraz projekty dosyłowe do poszczególnych miejscowości gminy.

Program zakłada przebieg trasy gazociągu w/c z kopalni w Ciechnowie do zakładu :ALPEX”S.A w Karlinie przez obszar gminy Sławoborze i przewiduje zaopatrzenie odbiorców tej gminy w gaz poprzez stacje redukcyjne I stopnia gazociągiem ś/c.

Zapotrzebowanie gminy Sławoborze na gaz ziemny uwzględniające potrzeby
na przygotowanie posiłków, ciepłej wody, grzewcze i technologiczne, określa się
na około Q_max.h=3,8 tys. nm³/h.  

 

 

 

 

Przez obszar gminy przebiegają trasy dwu linii energetycznych najwyższych napięć:

§        linia energetyczna 400 kV relacji Dunowo-Krajnik,

§        linia energetyczna 110 kV relacji Łobez – Białogard
(z odgałęzieniami do GPZ Świdwin).

Odbiorcy energii elektrycznej w gminie Sławoborze są zasilani z GPZ 110/15 kV
w Świdwinie napowietrzną siecią rozdzielczą 15 kV poprzez stacje transformatorowe 15/0,4kV.

Stacja transformatorowo-rozdzielcza w Świdwinie wyposażona jest w 2 transformatory po 16 MVA i zaopatruje w energię elektryczną także Świdwin, gminę Świdwin, Brzeźno, Rąbino. Gmina Sławoborze ma połączenie siecią z GPZ
w Białogardzie i Gościnie umożliwiające na wypadek awarii zasilenie odbiorców
z tych kierunków. Warunki zasilania na terenie gminy są dobre, istnieją rezerwy mocy umożliwiające zaspokojenie potrzeb ewentualnych nowych odbiorców.

    W 1998 roku został wykonany projekt telefonizacji gminy, który jest sukcesywnie realizowany przez Telekomunikację Polską S.A. Zgodnie z wymienionym projektem zrealizowano telefonizację Krzecka, Sidłowa, Rokosowa, Mysłowic, Powalic, Słowieńska.

Wszystkie miejscowości w gminie są włączone do sieci telekomunikacji przewodowej, lecz zwiększenie liczby abonentów uwarunkowane jest dalszą rozbudową sieci.

Nowa centrala telefoniczna dla potrzeb gminy zlokalizowana jest w Sławoborzu w budynku Gminnego Ośrodka Kultury. Jej wielkość jest wystarczająca dla istniejących potrzeb gminy (200 numerów poza obszar Sławoborza).  Ponadto jest możliwość, w miarę wzrostu potrzeb mieszkańców, rozbudowy centrali. Łącznie w 1998 roku w gminie było 468 abonentów telefonicznych, tzn. że średnio jeden numer przypadał na 9 mieszkańców. Na obszarze gminy w Sidłowie, Sławoborzu zlokalizowane są Stacje Bazowej Cyfrowej Telefonii komórkowej.

W miejscowości Trzciana wybudowano Radiowo-Telewizyjnego Centrum Nadawczego Białogard Sławoborze. Maszt przeznaczony jest dla systemów antenowych TV i UKF FM i wraz z obiektami towarzyszącymi będzie zlokalizowany w odległości około 300m na południe od drogi Sławoborze-Mysłowice.

Zasady ochrony dóbr kultury regulują następujące akty prawne:

-       ustawa o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r. (z późniejszymi zmianami),

-       ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 r. ze zmianami,

-       ustawa prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. ze zmianami oraz inne przepisy mówiące o obszarach i obiektach zabytkowych.

   Zgodnie z ustawą o ochronie dóbr kultury powinny one być chronione przez wszystkich obywateli, zaś obowiązek ich właściwego utrzymania spoczywa na właścicielach i użytkownikach. Organy państwowe i samorządowe zobowiązane są do zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych ochrony.

Warunki prawne i organizacyjne związane są ściśle z gospodarką przestrzenną - od zapisu planu do procedur zezwalających na budowę.

 

 

 

    Stanowią o tym bezpośrednio przepisy ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (art. l ust.2 p. 4 - wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i dóbr kultury, a także art. 6 ust. 4 p. 2 - występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów szczególnych) oraz prawo budowlane, które wymaga specjalnego traktowania obiektów zabytkowych lub znajdujących się na obszarach objętych ochroną.

    Chronionymi są wszystkie obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków oraz takie, których charakter zabytkowy jest oczywisty, jeżeli nie podlegają ochronie na podstawie odrębnych przepisów. Pod względem rzeczowym przedmiotem ochrony (w odniesieniu do przestrzeni) mogą być w szczególności (art.5 ustawy o ochronie dóbr kultury):

1.      dzieła budownictwa, urbanistyki i architektury, niezależnie od ich stanu zachowania, jak: historyczne założenia urbanistyczne miast i osiedli, parki, ogrody dekoracyjne, cmentarze, budowle i ich wnętrza wraz z otoczeniem oraz zespoły budowlane o wartości architektonicznej, a także budowle mające znaczenie dla historii budownictwa,

2.      obiekty etnograficzne, jak typowe układy zabudowy osiedli wiejskich i budowle  wiejskie szczególnie charakterystyczne,

3.      dzieła sztuk plastycznych - rzeźby

4.      pamiątki historyczne: pola bitew, miejsca upamiętnione walkami o niepodległość
i sprawiedliwość społeczną, obozy zagłady oraz inne budowle związane
z ważnymi wydarzeniami historycznymi lub z działalnością instytucji i wybitnych osobistości historycznych,

5.      obiekty archeologiczne i paleontologiczne, jak ślady terenowe pierwotnego osadnictwa i działalności człowieka, jaskinie, kopalnie pradziejowe, grodziska, cmentarzyska, kurhany oraz wytwory dawnych kultur,

6.      obiekty techniki i kultury materialnej, jak stare kopalnie, huty, warsztaty, budowle, konstrukcje, urządzenia szczególnie charakterystyczne dla dawnych
i nowoczesnych form gospodarki, techniki i nauki, gdy są unikatami lub wiążą się z ważnymi etapami postępu technicznego,

7.      rzadkie okazy przyrody żywej lub martwej, jeżeli nie podlegają przepisom
o ochronie przyrody,

8.      inne przedmioty nieruchome zasługujące na trwałe zachowanie ze względu na ich wartość naukową, artystyczną lub kulturalną,

9.      krajobraz kulturowy w formie ustanawianych stref ochrony konserwatorskiej, rezerwatów i parków  kulturowych.

Obowiązujący zakres ochrony dla poszczególnych rodzajów dóbr kultury:

1)     obiekty wpisane do rejestru zabytków:

a)      zabytki architektury wraz z otoczeniem lub ze strefami ochrony konserwatorskiej (jeżeli są ustanowione) – wszelkie działania mogące zmienić charakter czy warunki użytkowania muszą uzyskać zgodę WKZ; każdorazowo należy uzyskać zezwolenie WKZ na prowadzenie wszelkich prac i robót budowlanych, bez zezwolenia nie wolno ich przebudowywać, odnawiać, rekonstruować, konserwować, zdobić, uzupełniać, rozkopywać – czyli dokonywać jakichkolwiek zmian,

b)     parki pałacowe i podworskie, ogrody ozdobne (o chronionym układzie): należy zachować wszystkie elementy i funkcje, nie wolno wprowadzać elementów dodatkowych, takich jak: ciągi komunikacyjne, place, boiska, obiekty architektoniczne, nowe nasadzenia można przeprowadzić po uzyskaniu zgody
i wytycznych WKZ, w wyznaczonych strefach ochrony ekologicznej obowiązuje zakaz wycinania drzew i krzewów (z wyjątkiem zabiegów sanitarnych prowadzonych wyłącznie za zgodą właściwego WKZ) oraz instalowania obiektów i urządzeń mogących naruszyć istniejące warunki wód gruntowych lub mogących naruszyć istniejące warunki wód gruntowych lub mogących zanieczyścić glebę i atmosferę,

c)     cmentarze historyczne: nie wolno wprowadzać nowych funkcji nie związanych przeznaczeniem terenu,

d)     stanowiska  archeologiczne  wpisane  do  rejestru  zabytków, 
o  określonej   strefie  ochrony  -prowadzenie jakichkolwiek prac ziemnych przez osoby do tego nieupoważnione jest zabronione (ścisła ochrona konserwatorska - „WI").

2)      Obiekty nie znajdujące się w rejestrze zabytków, a ujęte w ewidencji dóbr kultury wojewódzkiego konserwatora zabytków

a)      obiekty architektoniczne, parki – mogą być objęte ochroną na podstawie ustaleń prawa miejscowego  - w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego poprzez ustalenie zasad dotyczących działalności inwestycyjnej (kształtowanie architektury obiektów oraz zagospodarowanie terenów), a także w decyzjach administracyjnych,

b)     stanowiska archeologiczne nie ujęte w rejestrze zabytków, a znajdujące się
w ewidencji dóbr kultury wojewódzkiego konserwatora zabytków (tzw. „zdjęcie archeologiczne Polski") wraz z przylegającymi terenami są obszarami obserwacji archeologicznej. Podlegają one ochronie w zróżnicowanym stopniu, w zależności od wartości zabytkowej znalezisk - w praktyce stosowanej przez WKZ w Szczecinie: ochronie częściowej („WII") i ochronie ograniczonej („WIII") zasięg obszaru obserwacji archeologicznej powinien wyznaczyć archeolog.
W strefach obserwacji archeologicznej tych stanowisk- inwestorzy będą zobowiązani do:

i)       przeprowadzenia interwencyjnych badań archeologicznych; badania archeologiczne mają charakter sezonowy w okresie od maja do października

ii)    uzgadniania i opiniowania przez służbę konserwatorską wszelkich podejmowanych poczynań inżynierskich i budowlanych wymagających prac ziemnych,

iii)  powiadomienia służby ochrony zabytków o rozpoczęciu prac ziemnych związanych z inwestycją z 14 - dniowym wyprzedzeniem

iv)   uzyskania stosownego zezwolenia na rozpoczęcie prac ziemnych.

    Na terenie gminy zachowało się 6 budynków zabytkowych kościołów, które
są dominantami kulturowymi. Wszystkie kościoły wznoszono jako świątynie protestanckie. Najstarszymi kościołami w gminie są: murowany kościół fil. p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Powalicach z 1708 r., ryglowy kościół fil. p.w. Św. Józefa w Mysłowicach z 1709 r., w Słowieńsku - murowany kościół p.w. Św. Michała Archanioła z 1739 r. i w Rokosowie - ryglowy kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa przed 1784 r. W kościołach
w Rokosowie i w Słowieńsku zachowało się wyposażenie z XVI i XVIII wieku. Poza wymienionymi kościołami na terenie gminy przetrwały jeszcze dwie zabytkowe świątynie: ryglowy kościół par. p. w. Matki Boskiej Różańcowej w Sławoborzu zbudowany w 1846r. oraz neogotycki kościół filialny p. w. Wniebowzięcia NMP
w Jastrzębinkach wzniesiony około 1903 r. Kościoły otoczone nieczynnymi cmentarzami, usytuowane w centrum wiejskiej zabudowy, znajdują się
w zadowalającym stanie stanowiąc najcenniejszą dla tego obszaru wartość kulturową.
W latach 1998-1999 zbudowano nowy, murowany kościół w Mysłowicach na terenie dawnego dziedzińca folwarcznego. Wszystkie kościoły po 1945 roku zostały przejęte przez parafię rzymsko-katolicką z wyjątkiem kościoła w Rokosowie, który jest własnością parafii prawosławnej i współużytkowany przez parafię rzymsko-katolicką.

Charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego są założenia dworsko – parkowe z folwarkami. Założenia przestrzenne dworsko – parkowe z zabudową gospodarczą zaczęły wykształcać się od XVII w. W dominujących na Pomorzu wielkoobszarowych majątkach ziemskich.

    Najstarszym z zachowanych układów przestrzennych jest zespół pałacowo – parkowy w Lepinie z k. XVIII w., z rządcówką i zabudową gospodarczą z końca XIX w. oraz zespołem domów dawnych robotników folwarcznych z początku XX w.
Niestety opuszczony budynek barokowego pałacu (wpisany do rejestru zabytków) uległ zniszczeniu.

Większość założeń dworsko - parkowych pochodzi z połowy XIX w. i z przełomu XIX/XX wieku. Na terenie gminy zachowało się 19 takich zespołów. Założenia przestrzenne zespołów dworsko - folwarcznych mają czytelne rozplanowanie układów, jednak w przeważającej części utraciły swoje główne elementy kompozycji – dwory.
Do czasów obecnych przetrwał pałac w Krzecku i 5 dworów: w Białym Zdroju, Sidłowie, Słowieńsku, Trzcianie i Zagrodach. Neobarokowy pałac w Krzecku i dwory w: Białym Zdroju, Sidłowie, Trzcianie i Zagrodach wzniesiono w II połowie XIX w. Secesyjny dwór
w Słowieńsku zbudowano w 1910 r. Zabytkowe budynki gospodarcze w zespołach folwarcznych w większości zostały zbudowane na przełomie XIX/XX w. lub na początku
XX w. W zabudowie wiejskiej przetrwały nieliczne budynki użyteczności publicznej, usługowe i przemysłowe. Na terenie gminy zachowało się 9 budynków szkól z lat 20 i 30
XX w., które w większości zostały zamienione na budynki mieszkalne. Zachowały się budynki administracji państwowej z początku XX w. w Sławoborzu - obecnie Urząd Gminy; poczta z początku XX w. w Mysłowicach - obecnie budynek mieszkalny. Stosunkowo licznie zachowały się budynki przemysłowe związane z zespołami folwarcznymi:
2 wodne młyny z początku XX w., 5 gorzelni z końca XIX w. i początku XX w., 4 kuźnie
z XIX/XX w., 1 mleczarnia z początku XX w., 1 rzeźnia z początku XX w. i wieża ciśnień (1875-80 r.). W północno-wschodniej części gminy zachowały się tory zlikwidowanej linii kolei wąskotorowej. Nie zachowały się budynki dworców.

Na terenie gminy jest 16 parków, 10 parków jest wpisanych do rejestru zabytków,
a pozostałe 13 parków znajduje się także w ewidencji Zespołu Ochrony Środowiska
i Polityki Rolnej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Jednak ochrona prawna nie chroni faktycznie parków przed postępującą degradacją. Specyficznymi obiektami są wiejskie cmentarze, które od połowy XIX w. były lokalizowane poza zabudową wsi. Dawne cmentarze przykościelne przestały pełnić funkcje grzebalne. Na terenie gminy są 23 cmentarze, były to cmentarze protestanckie i jeden cmentarz żydowski. Obecnie na terenie gminy jest jeden cmentarz czynny w Sławoborzu, także dawniej ewangelicki.

 

OBIEKTY I OBSZARY ZABYTKOWE (wpisane do rejestru zabytków).

Poniższe zestawienie obejmuje spis zabytków wpisanych do rejestru WKZ znajdujących się na terenie gminy Sławoborze.

 

1. Zabytkowe stanowiska architektoniczne:

Biały Zdrój – osada, wczesne średniowiecze IX –XI Nr rej. 582 1967 r.

 

2. Zabytki architektoniczne:

 

Krzecko    -   Pałac  (i park pałacowy) połowa XIX w.    Nr rej. 1007 - 25.05.1978 r.

Lepino      -   Pałac barokowy k. XVIII w. Nr rej. 133 - 08.11.1956 r.

Mysłowice -  Kościół filialny p.w. św. Józefa 1709 r. Nr rej. 487 - 15.05.1965 r.

Rokosowo -  Kościół filialny greko-katolicki przed 1784 r. Nr rej. 197 - 15.05.1965 r.

Słowieńsko - Kościół filialny 1738 r. p.w. św. Michała Archanioła Nr rej. 171/B - 22.11.1977 r.

Słowieńsko - Dwór eklektyczny 1910 r. Nr rej. 1201 - 14.05.1985 r.

 

3. Zabytkowe parki:

Jastrzębniki - Park dworski XIX w. Nr rej. 1014 - 26.05.1978 r.

Kalina - Park leśny XIX/XX w. Nr rej. 1008 - 24.05.1978 r.

Krzecko - Park pałacowy (i pałac) połowa XIX w. Nr rej. 1007 - 24.05.1978 r.

Międzyrzecz - Park pałacowy XIX w. Nr rej. 1009 - 25.05.1978 r.

Pustowo - Park z aleją dojazdową i dziedzińcem XIX w. Nr rej. 1011 - 26.05.1978 r.

Słowenkowo - Park II połowa XIX w. Nr rej. 1005 - 24.05.1978 r.

Słowieńsko   - Park pałacowy połowa XIX w. Nr rej. 1012 - 26.05.1978 r.

Stare Ślepce - Park pałacowy k. XIX w. Nr rej. 1013 - 26.05.1978 r.

Trzcina - Park podworski XIX w.   Nr rej. 1006 - 24.05.1978 r.

 

 

OBIEKTY ARCHITEKTURY I OBSZARY NIE WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW:

 

A. Stanowiska archeologiczne

    Gmina Sławoborze w całości została przebadana w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski. Zarejestrowanych zostało ogółem 307 stanowisk archeologicznych, na których stwierdzono 464, różne chronologiczne i funkcjonalne, ślady osadnicze. W analizie zasobu kulturowego nie uwzględniono stanowisk mających chronologię wyłącznie nowożytną. Na obszarze gminy zarejestrowano 234 ślady osadnicze, 73 punkty osadnicze, 82 osady, l grodzisko i 2 cmentarzyska. Współwystępowanie znalezisk
z różnych okresów chronologicznych na stanowiskach jest zjawiskiem dość częstym.

 

 

    Zarejestrowano występowanie znalezisk z następujących okresów chronologicznych:

epoka kamienna                                            -     9
okres neolitu                                                            -     7
okres epoki brązu i halsztatu                       -   32
okres lateńsko-rzymski                               -   15
okres wczesnośredniowieczny                   -   32
okres średniowieczny                                  - 140

 

    Na terenie gminy stwierdzono występowanie przede wszystkim pojedynczych śladów osadniczych, które stanowią ponad połowę wszystkich znalezisk. Pod względem chronologicznym dominują (60%) znaleziska z okresu średniowiecza, które należy łączyć z kolonizacją tych terenów w XIII i XIV wieku. Osadnictwo na terenie gminy nie jest zbyt bogate zarówno ilościowo jak i jakościowo. Mimo to, można wyróżnić kilka skupisk osadniczych o mniej lub bardziej czytelnych granicach. Przynależy do nich od kilkunastu do kilkudziesięciu różnych chronologicznie i funkcjonalnie stanowisk.

    Zwartym jest skupisko w północno-wschodniej części gminy w rejonie wsi Rokosowo - Lepino. Obejmuje ono około 45 stanowisk różnych chronologicznie.

Mimo, że przeważają tutaj ślady osadnicze, to widoczna jest spora ilość stosunkowo dużych osad. Wymienić tutaj należy przede wszystkim: cmentarzysko kultury ceramiki sznurowej z Lepina, osady kultury łużyckiej i oksywskiej; osadnictwo wczesnośredniowieczne i średniowieczne

Część środkowa gminy to pas kilku skupisk osadniczych ciągnących się po osi wschód - zachód od Powalic na zachodzie poprzez Mysłowice, Sławoborze aż po Sidłowo na wschodzie.

    Skupisko w Powalicach obejmuje osady zlokalizowane przede wszystkim na południowo-wschodnim skraju gruntów wsi. Występuje tutaj około 30 stanowisk. Wśród nich jako znaczniejsze należy wymienić: osady kultury łużyckiej i oksywskiej
a także z okresu rzymskiego, w tym także produkcyjne. Na skraju północnym skupiska, zlokalizowane jest obozowisko z mezolitu, natomiast stanowiska średniowieczne znajdują się na południe od Powalic oraz na północ od wsi Międzyrzecze. Stosunkowo dużo stanowisk w tym skupisku ma ogólną datację na okres starożytny.

    Skupisko w rejonie Mysłowic i Pustowa jest wyznaczone przez stanowiska pochodzące z dwóch okresów chronologicznych. Przeważają osady kultury łużyckiej
z epoki brązu; występujące w mniejszej ilości stanowiska wczesnośredniowieczne.
Na krańcu północno-zachodnim tego skupiska znajduje się domniemane grodzisko
w Mysłowicach, obiekt ma własną formę krajobrazową.

Niedużym jest skupisko w rejonie wsi Sławoborze – Skotniki. Przy generalnym datowaniu stanowisk na okres starożytny do wyróżniających się należą: osada kultury łużyckiej w Sławoborzu oraz osady wczesnowieczne w Skotnikach.

Rejon wschodni tego pasa to w zasadzie dwa nieduże skupiska. Jedno z nich zlokalizowane jest w na południe od Sidłowa, a drugie na wschód od Krzecka.

    Skupisko w Sidłowie jest zróżnicowane chronologicznie. Zanczącymi stanowiskami są dwie duże osady kultury łużyckiej, pojedyńcze znaleziska z okresu rzymskiego, wczesnośredniowiecznego i średniowiecza usytuowane na wschód od Sidłowa.

W skupisku Krzeckim wśród kilkunastu stanowisk dominują osady. Znaczącymi są zaklasyfikowane do kultury wielborskiej. Zapewne kurhanem jest obiekt, mający własną formę krajobrazową z Krzecka zaklasyfikowany do kultury łużyckiej.

Skraj południowo-wschodni obszaru gminy to niewiele ponad dwadzieścia, luźno rozrzuconych stanowisk w Ciechnowie, Jastrzębnikach oraz Białym Zdroju. Interesującymi są tutaj osady z okresu rzymskiego w Ciechnowie, Białym Zdroju, oraz wczesnego średniowiecza w Jastrzębnikach; Białym Zdroju. Osada z Białego Zdroju jako jedyne stanowisko na terenie gminy wpisana jest do rejestru zabytków woj. koszalińskiego, pod nr 582 (wpis z 1967 roku). Do ważniejszych należy zaliczyć także osadę średniowieczną z Ciechnowa.

 

Obiekty architektoniczne nie wpisane do rejestru  zabytków (znajdujące się w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków)

 

1.  Biały Zdrój 15 2.  Biały Zdrój 15 3.  Biały Zdrój 11 4.  Biały Zdrój 12 5.  Ciechnowo 2 6.  Ciechnowo 4 7.  Ciechnowo 5 8.  Ciechnowo 6 9.  Ciechnowo 6 10. Ciechnowo 8 11. Ciechnowo 8 12. Ciechnowo 12 13. Ciechnowo 13-13a 14. Ciechnowo 14 15. Ciechnowo 14 16. Jastrzębniki 4 17. Jastrzębniki 6 18. Jastrzębniki 7 19. Jastrzębniki 9 20. Jastrzębniki 11 21. Krzecko 22. Krzecko 23. Krzecko 24. Krzecko 25. Krzecko 26. Krzecko 27. Krzecko 1 28. Krzecko 12 29. Krzecko 13 30. Lepino 9 31. Lepino 9 32. Lepino 9 33. Lepino 2 34. Mysłowice 35. Mysłowice 36. Mysłowice 2 37. Mysłowice 5 38. Mysłowice 9a 39. Mysłowice 15 40. Mysłowice 29 41. Mysłowice 30 42. Mysłowice 33 43. Mysłowice 35 44. Mysłowice 38 45. Mysłowice 41 46. Mysłowice 43 47. Mysłowice 45-47 48. Mysłowice 46 49 .Mysłowice 50 50. Mysłowice 51 51. Mysłowice 57 52. Powalice 17 53. Powalice 20 54. Powalice 21 55. Powalice 24 56. Powalice 31 57. Powalice 37 58. Powalice 39 59. Powalice 41 60. Powalice 44 61. Powalice 45 62. Powalice 47 63. Rokosowo 64. Rokosowo 65. Rokosowo 66. Rokosowo 67. Sławoborze 68. Sławoborze ul. Białogardzka 1 69. Sławoborze ul. Białogardzka 2-3 70. Sławoborze ul. Białogardzka 4 71. Sławoborze ul. Białogardzka 8 72. Sławoborze ul. Białogardzka 7 73. Sławoborze ul. Lipowa 74. Sławoborze ul. Lipowa 1 75. Sławoborze ul. Lipowa 2 76. Sławoborze ul. Liopwa 1 A 77. Sławoborze ul. Liopwa 3 78. Sławoborze ul. Lipowa 5 79. Sławoborze ul. Lipowa 7 80. Sławoborze ul. Lepińska 1 81. Sławoborze ul. Lepińska 2 82: Sławóborze ul. Lipowa 12 83. Sławoborze ul. Lipowa 13 84. Sławoborze ul. Lipowa 14 85. Sławoborze ul. Lipowa 15 86. Sławoborze ul. Kolejowa 1 87. Sławoborze ul. Ko1ejowa 9 88. Sławoborze ul. Ko1ejowa 11 89. Sławoborze ul. Kolejowa 14 90. Sławoborze ui. Kolejowa 15 91. Sławoborze ul. Kolejowa 17 92. Sławoborze ul. Kolejowa 18 93. Sławoborze ul. Kolejowa 19 94. Sławoborze ul. Kolejowa 21 95. Sławoborze ul. Kolejowa 22 96. Sławoborze ul. Kołobrzeska 1 97. Sławoborze ul. Kołobrzeska 2 98. Sławoborze ul. Kołobrzeska 3 99. Sławoborze ul. Kołobrzeska 4 100. Sławoborze ul. Kołobrzeska 5 101. Sławoborze ul. Kołobrzeska 7 102. Sławoborze ul. Kołobrzeska 8 103. Sławoborze ul. Kołobrzeska 9 104. Sławoborze ul. Kołobrzeska 10 105. Sławoborze ul. Kołobrzeska 11 106. Sławoborze ul. Kołobrzeska 12 107. Sławoborze ul. Kołobrzeska 14 108. Sławoborze ul. Kołobrzeska 15 109. Sławoborze ul. Kołobrzeska 16 110. Sławoborze ul. Kołobrzeska 18 111. Sławoborze ul. Kołobrzeska 20 112. Sławoborze ul. Kołobrzeska 22 113. Sławoborze ul. Kołobrzeska 24 114. Sławoborze ul. Kołobrzeska 25 115. Sławoborze ul. Kołobrzeska 26 116. Sławoborze ul. Kołobrzeska 28 117. Sławoborze ul. Kołobrzeska 29 118. Sławoborze ul. Kołobrzeska 30 119. Sławoborze ul. Kołobrzeska 31 120. Sławoborze ul. Kołobrzeska 32 121. Sławoborze ul. Kołobrzeska 36 122. Sławoborze ul. Kołobrzeska 37 123. Sławoborze ul. Kołobrzeska 38 124. Sławoborze ul. Kołobrzeska 40 125. Sławoborze ul. Kościelna 1 126. Sławoborze ul. Kościelna 3 127. Sławoborze ul. Kościelna 4 128. Sławoborze ul. Kościelna 15 129. Sławoborze ul. Kościelna 16 130. Sławoborze ul. Krzyżowa 1 131. Sławoborze ul. Łąkowa 1 132. Sławoborze ul. Świdwińska 1 133. Sławoborze ul. Świdwińska 1 134. Sławoborze ul. Świdwińska 2 135. Sławoborze ul. Świdwińska 15 136. Słowenkowo 137. Słowenkowo 138. Słowenkowo 139. Słowenkowo 5 140. Słowenkowo 7 141. Słowieńsko 142. Słowieńsko 143. Słowieńsko 144. Słowieńsko 27 145. Słowieńsko 1 146. Słowieńsko 2 147. Słowieńsko 5 148. Słowieńsko 12 149. Słowieńsko 18 150. Słowieńsko 19 151. Słowieńsko 20 152. Słowieńsko 21 153. Słowieńsko 22 154. Słowieńsko 26 155. Słowieńsko 156. Trzciana 157. Trzciana

Zespól folwarczny, 4 ćw. XIX w. Dwór, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, szachulec, XIX w. Szkoła, murowana, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, k. XIX w. Budynek gospodarczy, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Budynek gospodarczy, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, 1914r. Bud. gospodarczy, mur, drewno, pocz. XX w Dom mieszkalny, murowany, 1912r. Szkoła, murowana, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Folwark, XIX/XX w. Lodownia, murowana, poci. XX w. Gorzelnia, murowana, 2 poł. XIX w. Oficyna dworska, murowana, pocz. XX w. Wieża ciśnień, murowana, poci. XX w. Szkoła, murowana, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom zarządcy, konstrukcja ryglowa, XIX w. Spichlerz, murowany, k. XIX w. Obora, murowana, k. XIX w. Szkoła, murowana, 1.30-te XX w. obecnie własność prywatna Szkoła, murowana, z ok. 1920r. Mleczarnia, murowana, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930 Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Czworak, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Poczta, murowana poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, 1909r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, 1912r. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Szkoła, murowana, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, szachulec, 2 pol. XIX w. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom zarządcy, murowany, XIX/XX w. Gorzelnia, murowana, 1839r. Stajnia ze spichlerzem, ob. magazyn, murowany, XIX/XX w. Obora, murowany, k. XIX w. Gorzelnia, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Pomnik, murowany, 1943, Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, k. XIX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, k. XIX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, k. XIX w. Dom mieszkalny, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, 1920r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, szachulec, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1939r. Dom mieszkalny, murowany, 1916r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom Mieszkalny, murowany, szachulec, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, drewno, poci. XX w Dom mieszkalny, murowany, drewno, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, szachulec, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, k. XIX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Szkoła, murowany, ok. 1930r. Czworak, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1930r. Dom mieszkalny, murowany, szachulec, ok. 1920r. Ośrodek Zdrowia, murowany, ok. 1920r. Dom mieszkalny, murowany, ok. 1940r. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Gorzelnia, murowany, XIX/XX w. Spichlerz, murowany, pocz. XX w. Stodoła, murowany, 1928r. Budynek mieszkalny, murowany, 1. 30-te XX w. Budynek mieszkalny, murowany, 1. 30-te XX w. Lodownia, murowany, poci. XX w. Kuźnia, murowany, poci. XX w. Folwark, murowany, XIX/XX w. Szkoła, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Dom mieszkalny, murowany, 1906r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Sklep i dom mieszkalny, murowany, 1902r. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w. Dom mieszkalny, murowany, 1905r. Dom mieszkalny, murowany, poci. XX w. Czworak, murowany, pocz. XX w. Dwór, murowany, k. XIX w. Folwark, murowany, k. XIX w.

 

C. Parki podworskie nie wpisane do rejestru zabytków

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

D. Cmentarze

 

Biały Zdrój Ciechnowo Jastrzębniki Jastrzębniki Kalina Krzecko Lepino Mysłowice Mysłowice Powalice Powalice Rokosowo Rokosowo Sidłowo Sidłowo Sławoborze Sławoborze Sławoborze Słowieńsko Słowieńsko Słowieńsko Sobiemirowo Stare Ślepce

Cmentarz nieczynny XIX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz przykościelny poci. XX w. Cmentarz nieczynny żydowski XIX/XX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny przykościelny pol. XVIII w. Cmentarz nieczynny przykościelny pacz. XVIII w. Cmentarz komunalny poci. XX w. Cmentarz nieczynny przykościelny XVIII/XIX rzym kat. i greko-kat. Cmentarz nieczynny pol. XX w. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny XIXIXX w. Cmentarz nieczynny przykośeieiny1846r. Cmentarz czynny komunalny poci. XX w. Cmentarz nieczynny po 1946r. zamknięty po 1950r Cmentarz nieczynny przykościelny 1739r. Cmentarz nieczynny pol. XIX w. Cmentarz nieczynny XIX w. Cmentarz nieczynny XIX w. Cmentarz nieczynny poci. XX w.

 

W zakresie infrastruktury technicznej gminy, pilnego uregulowania wymagają trzy istotne problemy, które w niniejszym opracowaniu zostały ujęte jako priorytetowe:

- kanalizacja dla miejscowości Biały Zdrój;

- rekultywacja wysypiska w m. Lepino;

- opracowanie Gminnego Planu Gospodarki Odpadami.

 

e) rolnictwo i gospodarka

    Rolnictwo w gminie Sławoborze stanowi podstawową funkcję gospodarczą.
Z rolnictwa utrzymuje się w gminie (wg danych szacunkowych) około 65-68% ludności.

Powierzchnia użytków rolnych stanowi 44,8 % całkowitej powierzchni gminy,
z czego: grunty orne - 77,5 %, łąki i pastwiska trwałe - 22,3 % . Wartość rolniczej przestrzeni produkcyjnej oceniono na 55,8 punktów, co zalicza gminę do ob­szarów o mało korzystnych warunkach dla rozwoju rolnictwa. Warunki wodne dla rozwoju rolnic­twa są średnio korzystne. Pod względem klas bonitacyjnych przeważają gleby klasy IV i łącznie
z glebami klasy III stanowią 56.8 % ogólnej powierzchni gleb. Lepsze gleby (przewaga IV klasy bo­nitacyjnej) występują w rejonie wsi Rokosowo, Sidłowo, Krzecko a także w rejonie wsi Jastrzębniki, Ciechnowo, Słowieńsko, Mysłowice i Powalice. Najsłabsze gleby występują w obrębie wsi: Sławoborze, Krzesimowo, Stare Ślepce, Słowenkowo, Drzeń
i Kalina.

    Gmina Sławoborze leży w Białogardzkim regionie glebowo-rolniczym. Warunki przyrodnicze regionu są szczególnie sprzyjające do uprawy ziemniaków (na konsumpcję
i sadzeniaki), a w pro­dukcji zwierzęcej sprzyjają rozwojowi hodowli bydła i trzody chlewnej.

 

Jakość użytków rolnych przedstawiona w klasach bonitacyjnych:

-       przewaga klas IV                                      50,5% użytków                4298 ha

-       znikomy udział klas III                            6,3% użytków                     538 ha

-       duży udział klas V                                    27,1% użytków                2302 ha

-       znaczny udział klas VI                             16,1% użytków                1372 ha

 

Rzeźbę terenu ocenia się jako korzystną, zaś warunki agroekologiczne jako mało korzystne. W gminie Sławoborze przeważają gleby lekkie bielicowe o kwaśnym  odczynie.

 

    W strukturze własnościowej dominuje własność państwowa i stanowi 67.98 % użytków rol­nych, (własność AWRSP OT w Szczecinie Filia w Koszalinie stanowi 64,64 %). Do 31 lipca 1999 roku Gospodarstwo Skarbowe Sławoborze rozdysponowało 91,7 % swoich gruntów, zaś Gospodar­stwo Skarbowe Słowenkowo 99,0 % gruntów. Natomiast grunty przejęte przez AWRSP z Pań­stwowego Funduszu Ziemi i innych tytułów są rozdysponowane w 77,8 %.

Na terenie gminy funkcjonują cztery jednostki prawne prowadzące działalność rolną – głównie na gruntach dzierżawionych od AWRSP, oraz 320 gospodarstw indywidualnych
o zróżnicowanej wielkości uprawianego areału – średnio 7,9 ha w odniesieniu do własności
i 12,6 ha w odniesieniu do gruntów faktycznie użytkowanych (dzierżawa od AWRSP).

    Na terenie gminy Sławoborze prowadzi również produkcję rolną 320 gospodarstw indywidual­nych. Na prawach własności rolnicy indywidualni posiadają 29,8 % powierzchni użytków rolnych, zaś faktycznie użytkują 47,5 % tej powierzchni. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego w od­niesieniu do własności użytków rolnych wynosi ok. 7,9 ha zaś do użytków rolnych faktycznie użyt­kowanych 12,6 ha. Przewiduje się, że będą tendencje do tworzenia większych obszarowo gospo­darstw rolnych. Ogólna ilość indywidualnych gospodarstw rolnych zmaleje. Winna być przewaga gospodarstw średnio obszarowych od 15 ha - 50 ha u. r. Przebudowa rolnictwa oznacza zmiany struktury własności i struktur obszarowych.

    W produkcji zwierzęcej zalecany jest chów bydła oraz trzody chlewnej. W gospodarce całko­witej obsada DIP na 100 ha u. r. wynosi 58,4 szt. Jest to obsada niska Należy zwiększyć pogłowia bydła. W gminie Sławoborze są warunki do prowadzenia hodowli bydła mlecznego jak również i mięsnego. Należy zrealizować inwestycje melioracyjne aby zwiększyć produkcyjność użytków zielonych.

W gminie Sławoborze rozwija się również w niewielkim zakresie gospodarka rybacka i jej dalszy rozwój winien być popierany. Należy czynić starania o zachowanie
i rozwój gospodarstw specjalistycznych: hodowli bydła, trzody chlewnej i aktywizację produkcji specjalistycznej. W strukturze zasiewów należałoby zmniejszyć areał uprawy zbóż, a zwiększyć powierzchnię uprawy ziem­niaków (zarówno na konsumpcję jak i sadzeniaki) i roślin przemysłowych. Należałoby również wprowadzić do produkcji roślinnej uprawę ziół.

 

    Teren gminy Sławoborze ma czyste środowisko i mogłaby się tutaj rozwijać rolnictwo ekolo­giczne. Zarówno rolnictwem ekologicznym jak i uprawą ziół mogliby zająć się niektórzy rolnicy w rejonie wsi Mysłowice - Powalice.

Do roku 2015 przewiduje się zgodnie z programem wojewódzkim zalesić 526,89 ha użytków rolnych. W gminie Sławoborze z zasobów AWRSP przekazano już lasom
(w 1998 i 1999 roku) 190,80 ha. W najbliższym czasie przekazanych będzie dalszych 33,13 ha gruntów, natomiast prace wydzieleniowo-porządkowe obejmują powierzchnię 170 ha.

    Przemysł rolno-spożywczy na terenie gminy Sławoborze reprezentowany jest przez:
2 gorzelnie (Rokosowie nie funkcjonująca), 1 masarnię, 1 ubojnię (obydwa zakłady niefunkcjonują), 1 piekarnię. Na terenie Gminy działał młyn gospodarczy. Nieczynne zakłady gorzelnia, masarnia i ubojnie oraz młyn ze względy na charakter gminy należałoby zmodernizować aby mógł dalej pełnić swoją funkcję. Biorąc pod uwagę możliwości produkcyjne gminy i istniejące bezrobocie proponuje się uruchomienie nowego zakładu przetwórstwa rolno-spożywczego (przetwórstwo ziemniaka – produkcja glanterii ziemniaczanej) w rejonie wsi Mysłowice – Powalice.

     Poza inwestycjami modernizacyjnymi w przemyśle rolno-spożywczym potrzebne
są takie działania jak w produkcji roślinnej stosować dobre odmiany i poprawiać jakość surowca oraz objąć pełną kontraktacją jak najwięcej uprawianych roślin
(np. zboże, ziemniaki, rzepak). 

Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boninie w swoim opracowaniu pt. „Strukturalna analiza sektora rolniczego województwa koszalińskiego" zaliczył gminę Sławoborze do gmin posiadających preferencje do rozwoju intensywnego rolnictwa z możliwością dalszego inwestowania w celu pełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego użytków rolnych.

 

Regulacja stosunków wodnych Warunki wodne ocenia się jako średnio korzystne.

Niska wartość bonitacyjna gleb oraz wadliwe stosunki wodne na znacznych obszarach użytków rolnych są powodem żeby stwierdzić, że najpilniejsze do przeprowadzenia są dwa zabiegi: poprawa odczynu gleb przez intensywne wapnowanie większości gleb oraz melioracje. Pozwoli to uzyskać wyższe plony roślin uprawnych, jak i wykorzystać rezerwy paszowe, jakie tkwią w zaniedbanych użytkach zielonych. Użytki rolne zmeliorowane stanowią 30,3 % ogólnej ich powierzchni. Po­wierzchnia planowanych melioracji użytków stanowi 11,5 % ogólnej ich powierzchni, natomiast 5,6 % powierzchni użytków rolnych wymaga melioracji odtworzeniowych. Zakładana regulacja stosunków wodnych szczególnie większych kompleksów łąk w dolinach rzeki Czernicy i Pokrzywnicy powinna podnieść produkcyjność użytków zielonych.

 

 Leśnictwo

Gospodarka leśna w przeważającej części obejmuje lasy państwowe, dominuje
tu własność Skarbu Państwa. Lasy w gminie Sławoborze zajmują obszar 9222 ha,
tj. 48,9% ogólnej powierzchni gminy. Pod tym względem gmina należy do grupy gmin o największym wskaźniku lesistości w województwie Zachodniopomorskim. Lasy administrowane są przez Nadleśnictwa z siedzibą w Świdwinie i Gościnie.

Dominującymi typami siedliskowymi są bór mieszany świeży, las mieszany, 
i las świeży. Zasoby surowców drzewnych są duże i prognoza w tym względzie na najbliższe lata przedstawia się również korzystnie. Według istniejących programów zalesień przewiduje się do roku 2015 dokonać  zalesienia 560 ha obecnych użytków rolnych, co zwiększy wskaźnik lesistości o trzy punkty do 52% obszaru gminy.

Zatrudnienie w gospodarce leśnej jest stosunkowo nieduże, często sezonowe, wynoszące około 200 osób. Większość prac wykonywana jest przez podmioty gospodarcze.

Z uwagi na duże zasoby drewna istnieją warunki do rozwoju przemysłu przetwórstwa drzewne­go - przede wszystkim niewielkich przedsiębiorstw prywatnych bazujących na surowcu lokalnym.

    W gminie Sławoborze rozwinął się przede wszystkim przemysł rolno – przetwórczy
i przemysł drzewny. Reprezentowany jest on przez nieliczne zakłady.

W sektorze publicznym działają:

-       ZPD w Sławoborzu zatrudniający 33 osoby

-       Przedsiębiorstwo Produkcji Rolnej prowadzące przemysłową fermę tuczu trzody chlewnej zatrudniające 28 osób

-       SKR w Sławoborzu zatrudniająca 6 osób

W sektorze prywatnym działają:

-        „ELDAGRAM"

-       gorzelnia w Sławoborzu

-       piekarnia w Sławoborzu

-       „SECO" - przetwórstwo rolno - spoż. w Sławoborzu

-       Zakład Produkcji Drzewnej „TARTAK” Józef Nowakowski

-       Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe konserwacja naprawa pojazdów samochodowych, sprzedaż części  akcesoriów samochodowych

-       Usługi Budowlane i Kamieniarskie

-       Usługi Transportowe

-       „STANMED” Kalina

-       Mechanika, Blacharstwo, Lakiernictwo Samochodowe AUTO-SERVICE

-       Zakłady Usług Leśnych

-       Usługi Kamieniarskie ( wyrób nagrobków )

Oprócz działających zakładów przemysłowych na terenie gminy istnieją opuszczone obiekty gospodarcze, ulegające dewastacji. Należą do nich między innymi:

-       warsztat naprawczy w Krzecku

-       mieszalnia pasz w Lepinie

-       suszarnia zielonek w Kalinie.

Rozwój przemysłu szczególnie spożywczego, przetwórczego i rolnego jest niezmiernie pożą­dany w równomiernym - i kompleksowym rozwoju gospodarczym gminy.

 

f) sfera społeczna

     Gmina Sławoborze jest pod względem ilości mieszkańców, gminą małą. Liczba jej ludności nie przekracza 4 500 osób. Z tym iż w wieku przedprodukcyjnym jest 25,74% mieszkańców, w wieku produkcyjnym 62,74% oraz w wieku poprodukcyjnym 11,52% mieszkańców. Saldo migracji mieszkańców jest ujemne, co może świadczyć
o potencjalnych problemach demograficznych. W przedziale wiekowym 19 ÷ 65 ( dla mężczyzn ) oraz 19 ÷ 65 ( dla kobiet) występuje przewaga liczby mężczyzn.

 

Tabela 1. Struktura wiekowa ludności Gminy Sławoborze

 

Źródło: dane Urzędu Gminy Sławoborze

Tabela 2. Zmiana ilości mieszkańców gminy

 

Źródło: dane Urzędu Gminy Sławoborze

 

 

Rysunek 1. Struktura wiekowa ludności Gminy Sławoborze w 2004 roku

 

<v:shapetype id=_x0000_t75 stroked="f" filled="f" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" o:preferrelative="t" o:spt="75" coordsize="21600,21600"><v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke><v:formulas><v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f><v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f><v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f><v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f><v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f></v:formulas><v:path o:connecttype="rect" gradientshapeok="t" o:extrusionok="f"></v:path></v:shapetype><v:shape id=_x0000_i1025 style="WIDTH: 369pt; HEIGHT: 205.5pt" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:title="" src="file:///C:%5C%5CDOCUME%7E1%5C%5CPrzemo%5C%5CUSTAWI%7E1%5C%5CTemp%5C%5Cmsohtml1%5C%5C01%5C%5Cclip_image001.emz"></v:imagedata></v:shape>

Źródło: dane Urzędu Gminy Sławoborze

 

    W Sławoborzu zlokalizowane są instytucje wchodzące w skład administracji państwowej, samorządowej oraz gospodarczej: Urząd Gminy, Komisariat Policji, Bank Spółdzielczy i Urząd Pocztowy. Placówki OSP znajdujące się w Sławoborzu, Rokosowie, Powalicach i Słowieńsku.

 

Szkolnictwo podstawowe w gminie reprezentują działające dwie szkoły : 

w Sławoborzu szkoła podstawowa o 18 oddziałach, do której uczęszcza 455 uczniów, zatrudniająca 28 nauczycieli.

 Ponadto w Sławoborzu funkcjonuje gimnazjum – klasy I-III, każda z trzema oddziałami. W Sławoborzu działa również Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy – szkoła podstawowa IV, V i VI klasa oraz gimnazjum I, II i III klasa.

Wiejski Dom Kultury znajduje się w Sławoborzu. Posiada salę widowiskową, bibliotekę z księgozbiorem 2360 woluminów, oraz ogólnodostępną „kawiarenkę internetową” 5 komputerów ze stałym dostępem do internetu.
We wsiach Rokosowo, Słowenkowo, Powalice, Mysłowice, Słowieńsko i Krzecko istnieją świetlice wiejskie.

    W gminie działa Klub Sportowy „Pomorzanin” posiadający w Sławoborzu obiekt sportowych o dwóch płytach boisk z obiektami towarzyszącymi. Ponadto
w miejscowościach: Słowenkowo, Rokosowo i Słowieńsko zlokalizowane są boiska sportowe bez urządzeń towarzyszących.

    Opieka zdrowotna jest reprezentowana przez Niepubliczny ZOZ – Jacek Firmanty - zatrudniający 3 pielęgniarki oraz Prywatny Gabinet Lekarski – Dariusz Bednarski - zatrudniający 2 pielęgniarki oraz Niepubliczny ZOZ ESKULAP zatrudniający 4 lekarzy i 2 pielęgniarki. Na terenie gminy funkcjonuje apteka prowadzona przez farmaceutę.

 

Tabela 3. Wskaźnik bezrobocia na terenie powiatu świdwińskiego ( % )**

 

** wskaźnik bezrobocia   - procentowy udział bezrobotnych do liczby ludności w wieku produkcyjnym

Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie

 

W Sławoborzu zlokalizowanych jest: 17 sklepów spożywczo-przemysłowych, 3 placówki gastronomiczne i 20 zakładów rzemiosła usługowego i produkcyjnego różnych branż. W pozostałych wsiach gminy znajduje się: 11 sklepów spożywczo – przemysłowych. 

 

Powiat świdwiński jako całość charakteryzuje bardzo wysoki poziom bezrobocia oraz bardzo płytki rynek pracy. Wskaźnik bezrobocia na terenie Gminy Sławoborze jest wyższy niż przeciętna dla całego powiatu.

     Większość bezrobotnych to osoby w okresie aktywności zawodowej i bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych ( długotrwale bezrobotne) stanowią one problem wykluczenia społecznego.

 

 

III  ZADANIA POLEGAJCE NA POPRAWIE SYTAUACJI NA DANYM OBSZARZE 

1) Lista zadań obejmujących: 

-         zmiany w strukturze gospodarczej obszaru, w tym zasady kształtowania rolnej i leśnej przestrzeni produkcyjnej

W zakresie zmian w strukturze gospodarczej terenu w okresie do roku 2006 zadań do realizacji nie przewiduje się.

 

-         zmiany w sposobie użytkowania terenu

W zakresie zmian w sposobie użytkowania terenu w okresie do roku 2006 zadań do realizacji nie przewiduje się.

 

-         rozwój systemu komunikacji i infrastruktury

W zakresie komunikacji i infrastruktury w okresie do roku 2006 zadań do realizacji nie przewiduje się.

 

-         poprawę stanu środowiska naturalnego

Zgodnie z wymogami formalnymi opracowany został Gminny Plan Gospodarki Odpadami w którym ujęte zostało jako zadania w zakresie ochrony ziemi zadanie "Rekultywacja nieczynnego wysypiska gminnego w m. Lepino".

 

-         poprawę stanu środowiska kulturowego

Zadania związane z poprawą środowiska kulturowego wynikają z możliwości budżety gminy i do roku 2006 nie przewiduje się ich realizacji. Natomiast po roku 2006, w miarę możliwości jak najprędzej przewidziane jest do realizacji zadanie inwestycyjne "Poprawa stanu zabytkowych budowli sakralnych na terenie gminy Sławoborze".

 

-         poprawę warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zmiany
w strukturze zamieszkania,

Realizacja zadania inwestycyjne z zakresu poprawy warunków życia mieszkańców "Budowa hali sportowej przy szkole w m. Sławoborze" pochłania większość nadwyżki finansowej budżetu gminy i w istotny sposób rzutuje na możliwości finansowania innych zadań.

 

2). Opracowanie listy zadań, do zrealizowania wynikających z pkt I.2 i II.1 według hierarchii ważności.

 

Zadanie inwestycyjne "Budowa hali sportowej przy szkole w m. Sławoborze" realizacja zadania została rozpoczęta w roku 2004, przewidywany termin zakończenia realizacji rok 2006, oraz inwestycje uzupełniające polegające na budowie

„Terenowe urządzenia sportowe przy ZSP oraz place zabaw
w miejscowościach Powalice, Sławoborze, Mysłowice, Krzecko, Słowieńsko, Rokosowo”

 

Zadanie inwestycyjne "Rekultywacja nieczynnego wysypiska gminnego w m. Lepino" realizacja zadania wynika ze względów formalno – prawnych, przewidywany termin rozpoczęcia realizacji rok 2005 a termin zakończenia rok 2006.

 

IV. REALIZACJA ZADAŃ i PROJEKTÓW

 

1)     Podział na projekty i/lub zadania inwestycyjne,

 

a) Planowane projekty i/lub zadania inwestycyjne w okresie 2004-2006;

 

Tabela Harmonogram realizacji projektów w latach 2004 ÷ 2006

 

 

	Nazwa projektu	Lata realizacji
		2004	2005	2006	2007
01	Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół Publicznych w Sławoborzu
02	Terenowe urządzenia sportowe przy ZSP oraz place zabaw w miejscowościach Powalice, Sławoborze, Mysłowice, Krzecko, Słowieńsko, Rokosowo
03	Dofinansowanie zakupu samochodu (bus) w ramach realizacji programu PFRON
04	Rekultywacja nieczynnego wysypiska gminnego w m. Lepino
05	Prace termomodernizacyjne w budynkach użyteczności publicznej Urząd Gminy, GOK, Szkoła 1 – 3,  remiza OSP Rokosowo.
06	Projekt techniczny oraz wykonanie parkingu przy stadionie sportowym w miejscowości Slawoborze.
07	Budowa „Zaplecza socjalnego na stadionie sportowym w Sławoborzu”
08	Zakup wozu strażackiego – OSP Sławoborze

 

 

Zadanie inwestycyjne "Budowa hali sportowej przy szkole w m. Sławoborze" realizacja zadania została rozpoczęta w roku 2003, przewidywany termin zakończenia realizacji rok 2006,

 

-       Środki własne gminy	3 250 000	50 %
-       MENiS	3 250 000	50 %
Razem	6 500 000	100 %

 

całkowity kosztorys realizacji przewidywany jest na 6 500 000 PLN, planowane jest dofinansowanie ze środków MENiS, inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, efektem inwestycji będzie poprawa dostępności dzieci do nowoczesnego ośrodka sportowego, jednocześnie istnieje możliwość wykorzystania jako lokalnego centrum sportowego.

 

Zadanie inwestycyjne „Terenowe urządzenia sportowe przy ZSP oraz place zabaw w miejscowościach Powalice, Sławoborze, Mysłowice, Krzecko, Słowieńsko, Rokosowo”

 

-       Środki własne gminy	308 217	15 %
-       Mechanizm Finansowy EOG i               Norweski Mechanizm Finansowy	1 746 559	85 %
Razem	2 054 756	100%

 

Zadanie inwestycyjne "Rekultywacja nieczynnego wysypiska gminnego
w m. Lepino" realizacja zadania wynika z konieczność spełnienia wymogów decyzji administracyjnej zamykającej wysypisko,

 

-       Środki własne gminy	150 000	15,00 %
-       ZPORR	850 000	85,00 %
Razem	1 000 000	100 %

 

szacunkowy koszt realizacji projektu 1 000 000PLN, planowane jest dofinansowanie inwestycji ze środków funduszy strukturalnych ( ZPORR, Priorytet III, Działanie 3. 2),

planowany termin rozpoczęcia realizacji projektu 2005 rok, termin zakończenia 2006 rok. Efekty występują zarówno na szczebli lokalnym jak i ponad lokalnym. Szczebel lokalny – to przywrócenie stanu pierwotnego zdegradowanemu obszarowi ziemi
z możliwością jego dalszego wykorzystania oraz możliwość wykorzystania lokalnej siły roboczej przez firmę realizującą inwestycję. Efekt ponad lokalny – obszar wysypiska znajduje się w zlewni rzeki Parsęty, zatem zapobiega się przenikaniu szkodliwych zanieczyszczeń do Bałtyku. Inwestycja jest w całości realizowana przez Gminę Sławoborze.

 

Zadanie inwestycyjne „Prace termomodernizacyjne w budynkach użyteczności publicznej Urząd Gminy, GOK, Szkoła 1 – 3,  remiza OSP Rokosowo”.

 

    

- Środki własne gminy	180 000	15%
- Mechanizm Finansowy EOG i    Norweski Mechanizm Finansowy	1 020 000	85%
Razem	1 200 000	100%

 

Zadanie inwestycyjne „Projekt techniczny parkingu przy stadionie sportowym w miejscowości Slawoborze”, szacunkowy koszt wykonania 7 100 zł.

Zadanie inwestycyjne „Budowa Zaplecza socjalnego na stadionie sportowym w Sławoborzu” - szacunkowy koszt 848 039 PLN oraz wyposażenie 26 000 PLN, razem 874 039 PLN, planowane jest dofinansowanie inwestycji ze środków Kontraktu Wojewódzkiego. Realizacja I Etapu – stan surowy otwarty na kwotę 252 128 w roku 2006, zakończenie inwestycji w roku 2007. Efektem inwestycji będzie poprawa dostępności dzieci do nowoczesnego ośrodka sportowego, obiekt umożliwi organizację imprez o charakterze gminnym, powiatowym i wojewódzkim.

 

- Środki własne gminy	50 426	20%
- Kontrakt Wojewódzki	201 702	80%
Razem	252 128	100%

 

Zadanie inwestycyjne „Zakup wozu strażackiego – OSP Sławoborze” – szacunkowy koszt inwestycji 120 000 PLN. Ewentualne źródła finansowania – PZU S.A. , TPSA, Sieci komórkowe, Nadleśnictwo Świdwin i Gościno, Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP.

 

b) Planowane projekty i/lub zadania inwestycyjne w następnych latach – projekty długoterminowe

 

Projekt inwestycyjny "Poprawa stanu zabytkowych budowli sakralnych na terenie gminy Sławoborze" – w skład projektu wchodzą następujące działania:

- Krzecko – wieża ciśnień - remont dachu i części widokowej, remont schodów oraz elewacji zewnętrznej i wewnętrznej, szacunkowy koszt 150 000;

- Jastrzębniki – kościół neogotycki - remont dachu, elewacji zewnętrznej
i wewnętrznej oraz instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 140 000;

- Rokosowo- kościół greko – katolicki sprzed 1784 roku - remont dachu, elewacji zewnętrznej i wewnętrznej, naprawa instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 85 000;

- Powalice – kościół rok 1708 - remont dachu, elewacji zewnętrznej i wewnętrznej, naprawa instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 70 000;

- Mysłowice – kościół 1709 rok - remont dachu, dzwonnicy, elewacji zewnętrznej
i wewnętrznej, naprawa instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 150 000;

- Słowieńsko – kościół 1738 rok - remont dachu, elewacji zewnętrznej i wewnętrznej, naprawa instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 40 000;

- Sławoborze – kościół 1846 rok - remont dachu, elewacji zewnętrznej i wewnętrznej, naprawa instalacji elektrycznej, szacunkowy koszt 35 000.

Szacunkowy koszt projektu 1 000 000 PLN.

 

Projekt inwestycyjny "Modernizacja i poprawa wyposażenia lokalnych obiektów sportowych" - w skład projektu wchodzą następujące działania:

-       Powalice – boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Rokosowo – boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Krzecko - boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Słowieńsko – boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Słowenkowo - boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Ślepce - boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

-       Mysłowice - boisko, szacunkowy koszt 109 181 PLN oraz wyposażenie 7 000 PLN, razem 116 181 PLN

Projekt inwestycyjny "Modernizacja ogólnodostępnych pomieszczeń publicznych" - w skład projektu wchodzą następujące działania:

-       Słowieńsko – świetlica ( wymiana posadzki), szacunkowy koszt 9 200 PLN oraz wyposażenie 5 280 PLN, razem 14 480 PLN

-       Mysłowice - świetlica ( wymiana posadzki), szacunkowy koszt 7 280 PLN oraz wyposażenie 6 425 PLN, centralne ogrzewanie wymiana okien 15 707 PLN razem 29 412 PLN

-       Powalice - świetlica ( wymiana posadzki), szacunkowy koszt 4 975 PLN oraz wyposażenie 5 280 PLN, razem 10 255 PLN

-       Krzecko - świetlica ( centralne ogrzewanie), szacunkowy koszt 8 050 PLN oraz wyposażenie 2 990 PLN, razem 11 040 PLN.

-       Opracowanie dokumentacji technicznej na remont świetlicy w Rokosowie koszt 15.000 PLN. Szacunkowy koszt projektu 634 453 PLN.

Projekt inwestycji „Szlak Solny” w ramach Dorzecza Parsęty całkowity koszt 3.351.180,00 zł udział gminy Sławoborze 52.482,00 złote.

Projekt inwestycyjny „Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury” po 2006 roku.

  - Opracowanie projektów technicznych na modernizacje nawierzchni dróg gminnych,          

     szacunkowy koszt 42 100 PLN, - ul. Parcela, ul. Łąkowa, ul. Sportowa,
     ul. Środkowa, ul. Kołobrzeska droga na osiedlu mieszkaniowym CZOŁÓWKA.

  -  Budowa naprawa  i remonty chodników w miejscowościach Mysłowice, 

     Rokosowo, Słowieńsko, Sławoborze, Powalice, Jastrzębniki, Słowenkowo, 

     Sidłowo, Krzecko, szacunkowy koszt 181 400 PLN.

V. POWIĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA

 

Lokalny Program Rozwoju gminy Sławoborze określa następujące cele strategiczne

Cele związane z ogólnym rozwojem społecznym i gospodarczym

1.        działania władz samorządowych ukierunkowane na rozwój gminy,

2.        integrowanie społeczności lokalnej na rzecz rozwoju gminy,

3.        zrównoważony rozwój społeczno – gospodarczy gminy,

4.        zapewnienie korzystnych warunków życia mieszkańców, ochrona wartości kulturowych, przyrodniczych i krajobrazowych,

5.        przyciąganie inwestorów z zewnątrz oraz promocja oferty inwestycyjnej

6.        aktywizacja gospodarcza i rozwój przedsiębiorczości lokalnej, ograniczenie bezrobocia,

7.        wykorzystanie potencjału intelektualnego i mobilności mieszkańców oraz zasobów gminy zgodnie z wymaganiami gospodarki rynkowej i zasad ochrony środowiska,

8.        rozwój terenów wiejskich, kształtowanie i racjonalne wykorzystanie przestrzeni z zachowaniem wymogów ochrony środowiska.

Cele związane z poprawą infrastruktury społecznej i technicznej

1.        rozwój infrastruktury technicznej oraz optymalizacja głównych elementów infrastruktury społecznej,

2.        rozwój kultury i sportu,

3.        poprawa wykształcenia młodzieży i dorosłych.

Cele związane z rozwojem poszczególnych branż

1.        stymulowanie funkcji rolniczej i drobnego przetwórstwa płodów rolnych jako 

      funkcji wiodącej w gospodarce gminy,

2.        wspieranie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich,

3.        wytworzenie sprawnych ekonomicznie struktur w rolnictwie i przetwórstwie  

      rolno – spożywczym, zdolnych do konkurencji szczególnie w aspekcie

      członkostwa w unii Europejskiej,

4.        rozwój usług i małych firm,

5.       rozwój instytucji kreujących gospodarkę w gminie.

 

VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

 

   Wszystkie zadania przyjęte do realizacji w ramach ZPORR objęte zostaną monitoringiem rzeczowym, który dostarczy danych obrazujących postęp we wdrażaniu programu oraz umożliwi ocenę jego wykonania.

Wskaźniki obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań są podzielone

na trzy kategorie:

-        wskaźniki produktu – odnoszą się do rzeczowych efektów działania,

-        wskaźniki rezultatu – odpowiadają one bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym z wdrożenia programu,

 

 

Działanie 2. 1

 

 

Działanie 2. 2

 

 

 

Działanie 3. 2

 

 

 

 

Działanie 3. 5

 

 

 

VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004 – 2006 I NA NASTĘPNE PLANOWANE LATA

 

 

Finansowanie zadań realizowanych przez gminę jest unormowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej^[1]. Artykuł 167 pkt. 2 stanowi: "Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje i dotacje celowe z budżetu państwa". Natomiast pkt. 3 tego artykułu: " Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego są określone w ustawie".

Reguluje to ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego^[2]. Ustawa ta w art. 3 stanowi:

1.      " dochodami jednostek samorządu terytorialnego są:

1.1.  dochody własne;

1.2.  subwencja ogólna;

1.3.  dotacje celowe z budżetu państwa.

2.      W rozumieniu ustawy dochodami własnymi jednostek samorządu terytorialnego są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych.

3.      Dochodami jednostek samorządu terytorialnego mogą być:

3.1.  środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi;

3.2.  środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej;

3.3.  inne środki określone w odrębnych przepisach."

 

 

 

Tabela Źródła finansowania zadań Gminy Sławoborze w latach 2000 ÷ 2004

 

 

 

 

 

 

Tabela Przewidywane źródła finansowania planu rozwoju lokalnego w latach 2007 – 2013

 

 

VIII. SYSTEM WDRAŻANIA

 

    System wdrażania "Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Sławoborze na lata 2004 ÷ 2006" będzie realizowany w oparciu o system wdrażania pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Każda jednostka korzystająca ze środków finansowych funduszy strukturalnych Unii Europejskiej jest zobowiązana przestrzegać zasady i procedury wspólnotowe, które zostały określone w Rozporządzeniu z dnia 21 czerwca 1999 r. Nr 1260/1999 wprowadzającym ogólne przepisy w sprawie Funduszy Strukturalnych oraz rozporządzeniach odnoszących się do poszczególnych funduszy strukturalnych w tym również Rozporządzeń Komisji dotyczących szczegółowych zasad wdrażania przepisów ogólnych.

Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków wg źródeł ich pochodzenia. W niektórych sytuacjach może to oznaczać, że podmiot korzystający z różnych źródeł finansowania będzie musiał sprostać wielu wymaganiom formalnym. Dotyczy to w szczególności odmiennych zasad wykorzystania środków pochodzących ze źródeł krajowych oraz środków pochodzących ze źródeł unijnych.

 

    Funkcję Instytucji Zarządzającej i Koordynującej realizację Planu Rozwoju Lokalnego będzie pełnił zespół pracowników Urzędu Gminy, wytypowanych przez Wójta Gminy Sławoborze. Zakres zadań Instytucji Zarządzającej i Koordynującej obejmuje między innymi:

-       ustalenie szczegółowych zasad i kryteriów realizacji PRL,

-       zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz przebiegu realizacji projektów w ramach Planu,

-       zapewnienie zgodności realizacji Planu z poszczególnymi dokumentami programowymi wyższego rzędu oraz przestrzegania zasad zawierania kontraktów publicznych,

-       zapewnienie przygotowania i wdrożenia planu działań w zakresie informacji
i promocji Planu,

-       przygotowanie rocznych raportów dotyczących wdrażania Planu, zbieranie informacji do rocznego raportu o nieprawidłowościach,

-       dokonanie oceny ex-post po zakończeniu realizacji Planu.

Dla właściwej oceny Instytucja Zarządzająca może tworzyć grupy robocze, korzystać z opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji

 

Wójt Gminy Sławoborze jako Instytucja Wdrażająca PRL jest odpowiedzialny za:

-       składanie wniosków aplikacyjnych

-       kontrolę formalną składanych wniosków, ich zgodności z procedurami, z zapisami Planu,

-       monitorowanie wdrażania poszczególnych projektów,

-       zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów.

 

IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

 

    System monitorowania planu rozwoju lokalnego może być realizowany zarówno
w sposób formalny jak i dostępny dla każdego, który chce się z tym planem zapoznać. Sposób formalny jest związany z zapisami ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku
o finansach publicznych[3]. Ustawa nakazuje w art. 124 ust. 1 pkt. 4 ująć w projekcie uchwały budżetowej: "wydatki związane z wieloletnimi programami inwestycyjnymi,
z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów". Odbywa się to w momencie uchwalania budżetu gminy, który zgodnie z zasadą uprzedniości budżetowej, powinien być uchwalony do końca roku kalendarzowego w szczególnych przypadkach do dnia 31 marca. Drugi element formalnej kontroli realizacji PRK związany jest z koniecznością uzyskania absolutorium, czyli sprawozdanie z realizacji budżetu za rok ubiegły. Stanowi o tym art. 136 ust. 1: "Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia organowi stanowiącemu sprawozdanie roczne z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, zawierające zestawienie dochodów
i wydatków wynikające z zamknięć rachunków budżetów jednostki samorządu terytorialnego, w terminie do dnia 31 marca następnego roku, w szczegółowości nie mniejszej niż w uchwale budżetowej, i przesyła regionalnej izbie obrachunkowej. Sprawozdanie obejmuje również wykaz jednostek budżetowych, które utworzyły rachunki dochodów własnych, oraz zestawienie dochodów własnych i wydatków nimi sfinansowanych".

 

Ocena realizacji planu jest prowadzona na bieżąco przez radnych oraz wyspecjalizowane komórki Urzędu Gminy. Jednocześnie, zgodnie z obowiązującymi zasadami, każdy może zapoznać się z planem kopiując go z serwera UG Sławoborze.

 

 

 

 

 

 

 

<v:shape id=_x0000_i1026 style="WIDTH: 424.5pt; HEIGHT: 669pt" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:title="PRL" src="file:///C:%5C%5CDOCUME%7E1%5C%5CPrzemo%5C%5CUSTAWI%7E1%5C%5CTemp%5C%5Cmsohtml1%5C%5C01%5C%5Cclip_image003.jpg"></v:imagedata></v:shape>