Uchwały Nr VII/40/2007
Rady Gminy w Sławoborzu
z dnia 13 kwietnia 2007 roku
w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Sławoborze na 2007r.
Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( tekst jednolity: Dz. U. z 2001 roku Nr 142, poz. 1591 ze zmianami) , art. 41 ust.2, ust.5 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( tekst jednolity: Dz. U. z 2002 roku Nr 147, poz. 1231 ze zmianami) oraz art. 10 ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485)Rada Gminy w Sławoborzu uchwala Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii o treści jak niżej:
GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2007 ROK
§ 1. Uznając życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra społeczności gminnej, organy gminy są obowiązane do podejmowania działań zmierzających do ograniczenia spożywania napojów alkoholowych, oraz zmiany struktury ich spożycia, inicjowania i wspierania przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów , działania na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu. Kolejnym zadaniem własnym gminy jest przeciwdziałanie narkomanii, które polega na odpowiednim kształtowaniu polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo – wychowawczej i zdrowotnej w celu zminimalizowania skutków tego zjawiska.
Spośród licznych problemów społecznych jakie występują w naszym kraju problemy związane z alkoholem, narkomanią mają szczególne znaczenie. Wynika to przede wszystkim z rozmiarów tego zjawiska oraz społecznych i ekonomicznych kosztów , jakie z tego tytułu ponosi budżet państwa.
Konsumpcja alkoholu, zażywanie narkotyków ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno jednostek jak i rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących czy też narkotyzujących się , ale wpływają na całą populację. Nadużywanie zarówno alkoholu jaki i narkotyzowanie się powoduje wiele szkód społecznych takich jak zakłócanie bezpieczeństwa publicznego, przestępczość , wypadki samochodowe, przemoc w rodzinie, ubóstwo i bezrobocie. Z tego też względu działania w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów uzależnień powinny być przedmiotem szczególnej troski ze strony administracji samorządowej.
Podstawą prawną w Polsce do działań w tym zakresie jest ustawa z dnia 26 października 1982 roku wraz z późniejszymi zmianami o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Te akty prawne stanowią jasno, iż prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, narkomanii oraz integracja społeczna należy do zadań własnych gminy. Ustawodawca wskazuje również zadania jakie mają być realizowane z uwzględnieniem potrzeb lokalnych. W tym obszarze ustawy łączą się z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, która wyraźnie definiuje przemoc w rodzinie jako przestępstwo i wyznacza kierunki zwalczania tej patologii. To właśnie gmina ma przedsięwziąć środki zaradcze oraz naprawcze skierowane do lokalnej społeczności, aby zapobiegać i minimalizować skutki alkoholizmu, narkomanii, nikotynizmu i przemocy. Obecnie nikt już nie zastanawia się, czy warto pomagać osobom uzależnionym i ich rodzinom, ale jak to robić szybciej, skuteczniej i efektywniej. Pomagać, to znaczy minimalizować skutki alkoholizmowi, narkomanii , przemocy. Lepiej pomagać to znaczy przede wszystkim zapobiegać, czyli edukować, uświadamiać, wskazywać alternatywne sposoby spędzania wolnego czasu, radzenia sobie z sytuacją trudną , konfliktową, jak skutecznie bez używek rozładować napięcie i rodzącą się agresję. To również wspieranie młodych ludzi w kształtowaniu prawidłowych postaw osobowościowych, aby nie było potrzebne „podpieranie się” substancjami uzależniającymi i uczyć umiejętności mówienia „nie” w sytuacjach, gdy młody człowiek jest poddany presji otoczenia.
Kluczowym aktem prawnym, na podstawie którego prowadzi się realizację działań na szczeblu lokalnym jest gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, uchwalany corocznie przez Radę Gminy. Zadania ujęte w programie są koordynowane przez pełnomocnika ds. rozwiązywania problemów alkoholowych.
Ustawa zabezpiecza środki finansowe na realizację programu, które pochodzą z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Opłaty te stanowią dochód gminy, który w całości musi być przeznaczonych na realizację programu i nie może być przeznaczony na inne cele.
W przedstawionym materiale wykorzystano:
ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
ustawa o pomocy społecznej,
ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii
Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 – 2010
Wojewódzki Program Przeciwdziałania Uzależnieniom dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2006 – 2015
Rekomendacje do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2007 roku
Raport z badania „Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych” opracowany w lutym 2007
Informacje Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławoborzu, Ewidencji ludności w Urzędzie Gminy w Sławoborzu, Posterunku Policji w Sławoborzu oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Świdwinie.
§ 2. Gmina Sławoborze położona jest w województwie zachodniopomorskim, powiat Świdwin. Jest ona gminą o charakterze rolniczym. Graniczy w gminą: Gościno, Karlino, Białogard, Rąbino, Świdwin , Rymań oraz Resko. W jej skład wchodzi 27 miejscowości, które podzielone są na 12 sołectw.
Jej obszar wynosi ogółem 188,70 km2 . 46% powierzchni to użytki rolne, a 47% stanowią tereny leśne. Łączna liczba gospodarstw rolnych w gminie wynosi : 924.
Gminę Słąwoborze zamieszkuje według stanu na dzień 26 marca 2007r. 4339 mieszkańców, w tym dzieci w wieku: od 0 do 5 roku życia 272 osoby, od 6 do 15 roku życia 573 osoby, młodzieży od 16 do 18 roku życia 200 osób. Ludności powyżej 60 roku życia w gminie Sławoborze jest 499 osób . W ogólnym stanie ludności jest 2194 mężczyzn i 2145 kobiet.
Na terenie gminy znajdują się Zespół Szkół Publicznych Publicznych Gimnazjum Publiczne w Sławoborzu, do którego uczęszcza 560 uczniów oraz Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Sławoborzu , w którym łącznie jest 76 wychowanków, wychowanków tym 36 uczniów szkoły podstawowej i 40 gimnazjalistów.
Ponadto na terenie gminy Sławoborze funkcjonują:
- Dom Kultury w Sławoborzu
- Biblioteka Gminna w Sławoborzu,
- Dwa Kościoły Parafialne ( Sławoborze i Lekowo),
- Posterunek Policji w Sławoborzu, który obejmuje swoim
zasięgiem całą gminę,
- Trzy placówki służby zdrowia:
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Jacek Formanty w
Sławoborzu
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Eskulap” w
Białogardzie, Filia w Sławoborzu
c) Gabinet Lekarski Dariusz Bednarski w Sławoborzu.
- Szkole Koło Caritas i Parafialne Koło Caritas
- Gminny Ludowy Klub Sportowy „Pomorzanin” w Sławoborzu
- Polski Związek Wędkarski Koło „Liścień” w Sławoborzu
- Trzy Ochotnicze Straże Pożarne, w tym sekcje młodzieżowe
- świetlice wiejskie w : Sławoborzu, Słowenkowie, Słowieńsku,
Mysłowicach, Powalicach, Rokosowie i Krzecku,
Istniejący na terenie gminy Sławoborze Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej jest jednostką organizacyjną, która swoje usługi świadczy dla wszystkich mieszkańców gminy, którzy między innymi znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej.
Na dzień 31 grudnia 2006r. GOPS w Sławoborzu przyznał pomoc 461 rodzinom i tak z tytułu:
- ubóstwa 306
- bezrobocia 320
- ochrony macierzyństwa 2
- niepełnosprawności 44
- wielodzietności 22
- długotrwałej choroby 175
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych,
w tym:
- rodzinom niepełnym 1
- rodzinom wielodzietnym 4
- alkoholizmu 39
- trudności w przystosowaniu się
do życia po opuszczeniu zakładu karnego – 0
- narkomanii 0
- przemocy w rodzinie 0
- zdarzeń losowych 0
- klęski żywiołowej lub ekologicznej 0
- sieroctwa 0
- bezdomności 0
Często wyżej wymieniona pomoc dotyczy jednej rodziny, która korzysta w kilku form pomocy, ponieważ może u niej wystąpić kilka problemów: np. ubóstwo, alkoholizm, bezrobocie.
Zarówno Urząd Gminy jak i GOPS współpracuje stale z Powiatowym Urzędem Pracy w Świdwinie między innymi w zwalczaniu istniejącego bezrobocia, które na terenie gminy Sławoborze na koniec 2006 roku wynosiło 591 osób, w tym 307 kobiet. Z prawem do zasiłku 125 osób, w tym 47 kobiet. Wskaźnik bezrobocia wynosił 21,9%.
Dzięki dużej orientacji pracowników GOPS Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych może korzystać z cennych informacji dotyczących problemów alkoholowych istniejących wśród mieszkańców gminy. Przy ich współudziale oraz pedagoga szkolnego zostają wytypowane dzieci, które uczestniczą w programach profilaktycznych, otrzymują pomoc w formie posiłku podczas zajęć lekcyjnych.
Z informacji Posterunku Policji w Sławoborzu wynika, iż w 2006 roku nie odnotowano zbrodni i przestępstw bardzo ciężkich takich jak: zabójstwo, zgwałcenie, napad rabunkowy, uprowadzenie i pozbawienie wolności dla okupu, lecz nie obyło się bez przestępstw ciężkich i tragicznych w skutkach:
- rozbój : 1
- wymuszenie rozbójnicze : 1
- wypadek drogowy ze skutkiem śmiertelnym : 2
Ponadto odnotowano miały miejsce 4 bójki i pobicia, groźby bezprawne – 6, oraz fizyczne i psychiczne znęcanie – 1.
Najliczniejszą grupę przestępstw stanowią przestępstwa przeciwko mieniu . Sprawcy dopuszczają się ich najczęściej w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Łączna liczba w/w przestępstw wynosi 71. Przestępstwa w ruchu drogowym : ogółem stwierdzono 43, w tym: nietrzeźwi kierujący ogółem 40 , zatrzymano 6 praw jazdy za kierowanie po spożyciu alkoholu. Ponadto ujawniono kierującego pojazdem mechanicznym pod działaniem środków odurzających – 1 przypadek. Liczba przestępstw popełnionych z ustaw szczególnych przedstawia się następująco: z ustawy o narkomanii – posiadanie narkotyków: 1, z ustawy o niedozwolonym wyrobie spirytusu – wyrób alkoholu sposobem domowym : 1, z ustawy prawo łowieckie – kłusownictwo leśne: 1, z ustawy o rybactwie śródlądowym- niedozwolony połów troci w okresie ochronnym: 1.
52% ogółu przestępstw popełniono w miejscowości Sławoborze.
W 2006 roku 14 nieletnich popełniło 12 czynów karalnych m.in. kradzież z włamaniem, bójki i pobicie, groźby bezprawne.
W 2006 roku funkcjonariusze Policji przeprowadzili działania profilaktyczne w Zespole Szkół Publicznych o tematyce: uwaga zagrożenie, szkoła bez narkotyków, przemoc i agresja wśród nieletnich, bezpieczna droga do szkoły. Łącznie odbyło się 15 spotkań z dziećmi i młodzieżą, 4 z rodzicami . Przeprowadzono 29 rozmów profilaktyczno – ostrzegawczych z nieletnimi i ich rodzicami.
Nieletni sprawcy, którzy dopuścili się czynów karalnych najczęściej wywodzą się z rodzin wielodzietnych, niewydolnych wychowawczo. Aby dorównać rówieśnikom dopuszczają się czynów karalnych celem zdobycia korzyści materialnych na zaspokojenie własnych potrzeb i zakup używek.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2006 roku skierowała na prośbę rodzin lub Posterunku Policji 8 wniosków do sądu o zobowiązanie do poddania się przymusowemu leczeniu odwykowemu.
Jak wynika z powyższych danych oraz przeprowadzonych wśród uczniów w latach poprzednich ankiet, mieszkańcy gminy Sławoborze mają głównie problemy alkoholowe. Brak pracy wśród dorosłych, bezrobocie powoduje , że osoby te nie wytrzymują psychicznie i aby zapomnieć o istniejących problemach zaczynają utapiać swoje smutki w alkoholu”, co niestety powoduje wzrastające konflikty w domach, dochodzi do częstszych awantur, bijatyk, temu wszystkiemu przyglądają się dzieci, które są osobami bezbronnymi i bezsilnymi, ich dotychczasowe życie zaczyna zmieniać się w piekło i wtedy jedyną ich bronią jest agresja w stosunku do rówieśników a także sięganie po używki ( alkohol, papierosy, narkotyki) Dzieci z takich rodzin jak wykazały badania częściej popadają w konflikty z otoczeniem, rośnie liczba aktów przemocy, słabiej się uczą i najszybciej wpadają w nałogi. Jak widać nagminne nadużywanie alkoholu oraz innych używek stwarza zagrożenie nie tylko dla danej osoby, jej rodziny, ale również i całego społeczeństwa.
Przeciwdziałanie tym zagrożeniom wymaga przeprowadzenia odpowiedniej profilaktyki wśród całego środowiska, jest to bardzo ważne aby uświadomić osobom zagrożonym, jak i pozostałym, że nadużywanie alkoholu oraz innych używek wpływa bardzo negatywnie nie tylko na ich życie, ale również i na całe otoczenie.
§ 3. Cele Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii
Zapobieganie rozwojowi uzależnień szczególnie alkoholowych.
Zmniejszenie rozmiaru problemów aktualnie występujących.
Podstawowymi warunkami do realizacji tych działań jest:
Prowadzenie szerokiej profilaktyki wśród dzieci i młodzieży oraz rodziców.
Rozpowszechnianie programów informacyjnych i psychoedukacyjnych dla różnych grup społecznych, społeczności lokalnej.
Zwiększenie dostępności i skuteczności terapii dla osób uzależnionych i współuzależnionych.
Zmniejszenie dostępności napojów alkoholowych dla nieletnich i nietrzeźwych ( kontrole punktów sprzedaży napojów alkoholowych)
Kontynuowanie szkoleń dla Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz innych grup zawodowych w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień.
§ 4. Źródła finansowania gminnego programu profilaktyki i
rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii.
Źródłem finansowania zadań gminnego programu są środki finansowe budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.
§ 5. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków.
Sposób realizacji:
Współudział w finansowaniu działań terapeutycznych prowadzonych w placówce odwykowej.
Opłacanie kosztów przejazdów związanych z uczestnictwem w terapii uzależnienia od alkoholu, narkotyków, prowadzonej w ośrodkach ambulatoryjnych znajdujących się poza miejscem zamieszkania osoby skierowanej na leczenie ( o ile zostaną wyczerpane inne możliwości, dochody własne, pomoc społeczna)
Informowanie osób uzależnionych o istniejących placówkach ambulatoryjnych i ośrodkach terapeutycznych.
Pomoc osobom uzależnionym w szybkim podjęciu leczenia ( kierowanie, edukacja, wspieranie psychiczne, praca socjalna)
Wnioskowanie o leczenie przymusowe na podstawie zgromadzonej dokumentacji wywiadów środowiskowych, danych z Ośrodka Pomocy Społecznej i Policji, podań rodziny.
Udział członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w szkoleniach, seminariach i konferencjach.
Dofinansowanie szkoleń członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień.
§ 6. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy
związane z uzależnieniami pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie.
Sposób realizacji:
Podejmowanie działań interwencyjnych mobilizujących osoby uzależnione do podejmowania leczenia dobrowolnego.
Kierowanie na badania psychologiczne i psychiatryczne osób, wobec których wszczęto postępowanie w przedmiocie uzależnienia.
organizowanie systemu pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom osób uzależnionych.
Stała współpraca z Policją, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, placówkami oświatowymi i oświatowo – wychowawczymi, przedstawicielami służby zdrowia w zakresie działań związanych z przemocą w rodzinie i ich skuteczności.
Upowszechnienie poprzez umieszczenie w ogólnodostępnych miejscach informacji o numerach telefonów zaufania, adresach placówkach udzielających pomocy w uzależnieniach.
§ 7. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej
i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych zajęciach sportowych, opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych.
Sposób działania:
Prowadzenie na terenie szkół podstawowych i gimnazjum programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży.
Wspieranie działań profilaktycznych polegających na organizowaniu lokalnych imprez profilaktycznych i o charakterze rozrywkowym, sportowym itp. Dla dzieci i młodzieży. Szczególnie należy zadbać o ty by nie kojarzyły się one z promocją alkoholu.
Zorganizowanie wypoczynku zimowego, letniego, obozy wypoczynkowo – terapeutyczne, socjoterapeutyczne dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym oraz innych form „wspólnej zabawy” celem propagowania zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży.
Wspieranie działań w zakresie organizacji w zajęciach pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży z wykorzystaniem elementów programów profilaktycznych.
Udział w ogólnokrajowych kampaniach edukacyjnych
§ 8.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń, osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów uzależnień.
Sposób realizacji:
Współpraca z policją w celu prowadzenia wspólnych działań profilaktycznych. Przeciwdziałanie rozprowadzaniu narkotyków wśród dzieci i młodzieży. Dokonywanie stałych i okresowych kontroli miejsc szczególnie narażonych na działalność dealerów narkotykowych: szkoły, dyskoteki itp.
Współdziałanie w kuratorami sądowymi nadzorującymi osoby kierowane na leczenie odwykowe.
Ścisła współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Sławoborzu w celu ustalenia rodzin zagrożonych alkoholizmem, narkomanią oraz ustalenie form pomocy.
Współpraca z pracownikami opieki zdrowotnej z terenu gminy Sławoborze w zakresie diagnozy i rozpoznania chorób: alkoholowej czy narkomanii oraz udzielania pomocy w rozwiązywaniu tych problemów.
5. Wspieranie finansowe instytucji prowadzących realizację
profilaktyki i rozwiązywania problemów dot. uzależnień,
między innymi współfinansowanie kosztów utrzymania
Poradni Uzależnień w Świdwinie.
§ 9. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.
Sposób realizacji:
kontrole obiektów handlowych pod kątem realizacji zapisów ustawy zabraniających reklamy i promocji napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa w zakresie zawartym w art. 131 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Kontrola obiektów handlu detalicznego i zakładów gastronomicznych w zakresie sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nietrzeźwym lub niepełnoletnim jak również na kredyt lub pod zastaw.
Występowanie w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach sądowych związanych z nadużywaniem napojów alkoholowych jak również z nieprzestrzeganiem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
§ 10. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Ustala się wynagrodzenie dla członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w formie zryczałtowanej diety w wysokości 100,00 zł ( słownie : sto złotych) za:
każdy udział w posiedzeniu komisji i prowadzenie rozmów motywacyjno – interwencyjnych z osobami zgłoszonymi z problemami alkoholowymi lub narkotycznym,
każdą kontrolę punktów sprzedaży napojów alkoholowych.
W razie zbiegu posiedzeń w tym samym dniu , członkowie komisji otrzymują jedną dietę, bez względu na to, w ilu posiedzeniach uczestniczą.
§ 11. Oczekiwane korzyści z realizacji gminnego programu:
Realizacja programu może przynieść korzyści w sferze zdrowotnej, ekonomicznej oraz znaczną poprawę jakości życia mieszkańców gminy poprzez:
obniżenie śmiertelności i ryzyka zachorowań,
podniesienie sprawności psychofizycznej wśród mieszkańców gminy,
poprawę kondycji psychicznej i moralnej oraz zwiększenie stabilności i bezpieczeństwa w środowisku,
zmniejszenie ilości uszkodzeń ciała spowodowanych wypadkami na drogach,
pogłębienie wiedzy na temat uzależnień i sposobów ich leczenia,
kształtowanie pozytywnego stosunku do samego siebie i otoczenia.
Rozdział IV
Postanowienia końcowe
§ 12. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Sławoborze.
§ 13. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.